Het is bijna onmogelijk voor mij om te spreken over wat andere mensen als rechtvaardig beschouwen. Daarvoor ken ik te weinig mensen, en kom ik te weinig in contact met andere mensen. Toch geloof ik dat een rechtvaardigheidsgevoel een biologische basis heeft, en dus overeenkomsten vertoont tussen mensen over culturen heen. Dat dingen als moord, folteringen en diefstal ons tegen de borst stoten is een gevolg van evolutie, zowel biologisch als cultureel.
Maar goed, ik bedoelde eigenlijk rationeel verdedigbaar. Ik geloof immers dat er, ondanks de subjectiviteit van rechtvaardigheidsgevoel, ook een objectieve basis is voor moraliteit. Eens je moraliteit definieert (in termen van leed en welzijn bijvoorbeeld) kan je argumenteren met feiten. Wat zijn de gevolgen van een bepaald gedrag. Wat zijn de gevolgen van bepaalde ideeën. Ik zeg niet dat we sowieso in alle gevallen met zekerheid conclusies kunnen trekken, maar de discussie kan op een rationele manier gevoerd worden.
Een leuk gedachte experiment is het volgende: Dokter komt de wachtkamer binnen, en ziet een patient die grotendeels gezond is. Hij zou deze persoon kunnen doden en met diens organen pakweg 5 mensen redden. Is het moreel om dit te doen? Los van praktische bezwaren zou je kunnen zeggen dat 5 mensen redden ten opzichte van 1 dode de netto hoeveelheid leed in het universum vermindert. Dit zou dus moreel zijn. Dit is in mijn ogen echter te nauw bekeken. Er is nog een gevolg: hoe is het om te leven in een wereld waarin dit soort gedrag aanvaardbaar en legaal is?
Ik redeneer op een gelijkaardige manier bij deze zaak. Als de strategie van Duterte inderdaad werkt, is het daarom moreel aanvaardbaar? Hoe is het om te leven in een maatschappij waarin dit soort strategieën aanvaardbaar is? Wat voor dingen gaan er nog gebeuren in deze maatschappij?
Begrijpelijk, maar het is dan aan de nieuw verkozen president om deze zaken recht te zetten, niet het erger te maken.
Daar was ik me van bewust