- Lid geworden
- 16 mei 2006
- Berichten
- 23.461
- Waardering
- 21.203
Omgekatte cellen veranderen in insulineproducenten
Bij diabetes type 1 verliest iemand de insulineproducerende bètacellen in de alvleesklier doordat het immuunsysteem deze cellen aanvalt en doodt. Het gevolg is dat de patiënt zijn leven lang insuline moet spuiten om het bloedsuikergehalte onder controle te houden.
Maar nu is het een internationaal team van wetenschappers gelukt om menselijke alfacellen afkomstig uit de alvleesklier in het laboratorium ‘om te katten’ naar insulineproducerende bètacellen. Getransplanteerd naar muizen met diabetes bleken die cellen in staat de bloedsuikerspiegel omlaag te brengen. Of dit ook werkt in patiënten is nog niet onderzocht. De resultaten zijn donderdag gepubliceerd in het wetenschappelijk blad Nature.
Immunoloog Bart Roep van het Leids Universitair Medisch Centrum, een van de auteurs van het artikel, hoopt dat deze techniek in de toekomst mensen kan genezen van diabetes type 1. „Het spannendst is dat we nu een nieuwe bron van bètacellen in handen hebben die onafhankelijk is van de stamcellen waaruit normaal bètacellen ontstaan.” En het mooie is, zegt Roep, dat patiënten met diabetes type 1 juist te veel alfacellen hebben.
Alfacellen maken het hormoon glucagon dat in het lichaam tegengesteld werkt aan insuline, geproduceerd door bètacellen. „Deze alvleeskliercellen zijn de yin en de yang van het lichaam, die elkaar in balans houden.”
Uit eerder onderzoek bij muizen was bekend dat twee groeifactoren essentieel zijn voor de ontwikkeling van bètacellen, PDX1 en MAFA. De onderzoekers brachten het DNA voor deze groeifactoren, via een adenovirus, in menselijke alfacellen uit overleden donoren. De cellen werden gekweekt als bolletjes. Onder de microscoop was met fluorescerende kleurstoffen te zien dat de bolletjes behalve glucagonproducerende alfacellen ook omgevormde cellen bevatten die insuline produceerden.
In het laboratorium van Roep werd aangetoond dat de geherprogrammeerde alfacellen onzichtbaar zijn voor de meest agressieve afweercellen die bij diabetes type 1-patiënten de bètacellen vernietigen. Die auto-immuunreactie, zegt Roep, was het grootste obstakel voor eerder bedachte therapieën zoals eilandjestransplantatie. Daarbij ontvangt de patiënt nieuwe eilandjes van Langerhans met insulineproducerende cellen van een donor. Maar de donorbètacellen worden, ondanks zware afweeronderdrukkende medicijnen, na verloop van tijd toch vaak weer afgebroken.
https://www.nrc.nl/nieuws/2019/02/14/omgekatte-cellen-veranderen-in-insulineproducenten-a3654107
Bij diabetes type 1 verliest iemand de insulineproducerende bètacellen in de alvleesklier doordat het immuunsysteem deze cellen aanvalt en doodt. Het gevolg is dat de patiënt zijn leven lang insuline moet spuiten om het bloedsuikergehalte onder controle te houden.
Maar nu is het een internationaal team van wetenschappers gelukt om menselijke alfacellen afkomstig uit de alvleesklier in het laboratorium ‘om te katten’ naar insulineproducerende bètacellen. Getransplanteerd naar muizen met diabetes bleken die cellen in staat de bloedsuikerspiegel omlaag te brengen. Of dit ook werkt in patiënten is nog niet onderzocht. De resultaten zijn donderdag gepubliceerd in het wetenschappelijk blad Nature.
Immunoloog Bart Roep van het Leids Universitair Medisch Centrum, een van de auteurs van het artikel, hoopt dat deze techniek in de toekomst mensen kan genezen van diabetes type 1. „Het spannendst is dat we nu een nieuwe bron van bètacellen in handen hebben die onafhankelijk is van de stamcellen waaruit normaal bètacellen ontstaan.” En het mooie is, zegt Roep, dat patiënten met diabetes type 1 juist te veel alfacellen hebben.
Alfacellen maken het hormoon glucagon dat in het lichaam tegengesteld werkt aan insuline, geproduceerd door bètacellen. „Deze alvleeskliercellen zijn de yin en de yang van het lichaam, die elkaar in balans houden.”
Uit eerder onderzoek bij muizen was bekend dat twee groeifactoren essentieel zijn voor de ontwikkeling van bètacellen, PDX1 en MAFA. De onderzoekers brachten het DNA voor deze groeifactoren, via een adenovirus, in menselijke alfacellen uit overleden donoren. De cellen werden gekweekt als bolletjes. Onder de microscoop was met fluorescerende kleurstoffen te zien dat de bolletjes behalve glucagonproducerende alfacellen ook omgevormde cellen bevatten die insuline produceerden.
In het laboratorium van Roep werd aangetoond dat de geherprogrammeerde alfacellen onzichtbaar zijn voor de meest agressieve afweercellen die bij diabetes type 1-patiënten de bètacellen vernietigen. Die auto-immuunreactie, zegt Roep, was het grootste obstakel voor eerder bedachte therapieën zoals eilandjestransplantatie. Daarbij ontvangt de patiënt nieuwe eilandjes van Langerhans met insulineproducerende cellen van een donor. Maar de donorbètacellen worden, ondanks zware afweeronderdrukkende medicijnen, na verloop van tijd toch vaak weer afgebroken.
https://www.nrc.nl/nieuws/2019/02/14/omgekatte-cellen-veranderen-in-insulineproducenten-a3654107