Probeer geen redder te zijn!
Als gepensioneerd psychiatrisch verpleegkundige ben ik bekend met de forensische zorg, een categorie die veel vraagt van de professional op de werkvloer. Ik ben mij er daarom van bewust dat ik voorzichtig moet zijn met harde oordelen. Toch kan het geen kwaad om hier en daar een kritisch woord te laten vallen. Ik steek hierbij graag de hand in eigen boezem.
In mijn eigen praktijk als verpleegkundige is het mij opgevallen dat veel hulpverleners, onder wie ikzelf, zich vaak niet bewust zijn van hun kwetsbaarheid tegenover patiënten met een complexe problematiek. Er lijkt bij behandelaren, verpleegkundigen en sociotherapeuten een niet te onderdrukken behoefte te bestaan om patiënten te willen redden, vaak vanuit de overtuiging dat zij een speciale band met de patiënt hebben opgebouwd, hem helemaal begrijpen. De laatste gaat graag mee in het reddingsgedrag van de hulpverlener.
Een patiënt met sterke psychopatische trekken bijvoorbeeld, zal zich van zijn beste kant laten zien om de overtuiging van de hulpverlener te versterken. De psychopaat werkt als een roofdier. Hij of zij scant de uitverkoren hulpverlener en legt daarbij de zwakke plekken bloot.
Je moet van goede huize komen om de soms innemende, hulpvaardige en goedwillende patiënt op afstand te houden. Een enkeling loopt hierbij in het mes. Boodschap: wees niet naïef, houd professionele afstand of kies in godsnaam een ander vak. Je ziet wat ervan komt.
Marcel Triesman, ex-medewerker Altrecht-Aventurijn
