- Lid geworden
- 1 mrt 2003
- Berichten
- 7.925
- Waardering
- 1
ik heb hier een interessant artikel betreft noten gevonden, over de eigenschappen van alle soorten, in welke combinatie je welke noten t beste kan eten...ectetera, etcetera
heb nog niet alles gelezen maar zzal m hier maar ff voor t gemak plaatsen:
wel lettende op het laatse gedeelte met wederom betrekking op de ""nadelen" van teveel eiwitten..dus niet lopen ergeren wederom
NOTEN, NOTENPASTA EN NOTENMELK
Bij juist gebruik de beste, volledige bron van eiwit, vetten en mineralen
Gangbare produkten als vlees, vis en melk kennen een toenemend aantal nadelen: hormonen, varkenspest, runderziekte, zware metalen, dioxine enzovoorts.
Een gezond, eenvoudig, volwaardig en krachtig alternatief zijn de noten. Helaas wordt dit voedsel in de Westerse landen te weinig gebruikt, in tegenstelling tot bij andere volkeren waar het soms wel een basisbestanddeel van de voeding is.
Waarom noten (en zaden en pitjes) een gezonde, krachtige bron van eiwit, vetten en andere voedingselementen zijn; hoe we ze moeten eten en wanneer, is te lezen in het onderstaand artikel. Ook de geneeskrachtige eigenschappen komen aan bod.
door Luc van Oost
GEBRUIK EN VOEDINGSWAARDE
Noten in de dop zijn lang en goed te bewaren (beter dan gedopte), vooral in een glazen schaal op een droge plaats. Ze nemen weinig ruimte in en zijn eenvoudig in het gebruik:
- men heeft er geen gasfornuis en geen koelkast voor nodig;
- ze hoeven niet in allerlei kunststoffen toestanden bewaard te worden; en
- ze zijn milieuvriendelijk wat betreft afval.
Van de voedingswaarde van noten, valt gelijk op dat ze rijk zijn aan de vitaminen B1, B2, B6 en E. Ze hebben verder een hoog gehalte aan de mineralen calcium, ijzer, fosfor, kalium, magnesium, zink, koper, mangaan, selenium en chroom.
Tegenwoordig slikken veel (overwegend inaktieve) mensen voedingssupplementen (vitaminen, mineralen, zelfs eiwit) omdat ze menen hun gezondheid hiermee op peil te houden of zelfs te verbeteren. Dit is erg omstreden. Het gaat hier om dode stoffen, die geen binding hebben met de andere stoffen waarmee ze één geheel vormen. Noten daarentegen zijn een natuurlijk 'voedingssupplement' waarvan het lichaam de stoffen aksepteert en benut. Ze zijn heel geschikt bij verzwakking, uitputting, zwaar lichamelijk werk en sportprestaties.
Verder kenmerken noten zich door het hoge gehalte aan hoogwaardige eiwitten en vetten, de rijkdom aan vezels en de hoge energiewaarde. Derhalve zijn noten niet 'zomaar een tussendoortje bij de TV', maar moeten we ze als een volwaardige maaltijd zien, gemakkelijk te kombineren met fruit of groente (hierover later meer).
GENEESKRACHTIGE EIGENSCHAPPEN
Aangezien men noten in zijn geheel en rauw kan eten, zijn ze eigenlijk als rauwkost, met de positieve aspekten daarvan, te beschouwen. Bij de diverse noten zijn meedere opmerkingen te maken.
Amandelen zijn bijzonder geschikt voor lekkerbekken èn leverpatiënten: het amandelvet is voor hen lichter verteerbaar dan andere vetten. Door het hoge gehalte aan fosfaten en magnesium zijn ze geschikt als zenuwvoedsel. Walnoten zijn goed tegen stofwisselingsstoornissen als obstipatie. Ze hebben een krachtige uitwerking op de lever en de darmen. Cashewnoten zijn goed voor de fijnproevers.
Amandelmelk en baby's
Amandelmelk staat bekend als voedzaam en licht verteerbaar en dus goed voor zuigelingen, kleuters en zieken. Baby's kunnen voor hun tweede jaar geen vast voedsel verteren; als ze om de een of andere reden geen moedermelk kunnen krijgen, kan men als volgt te werk gaan. 's Morgens geeft men vers geperst fruitsap van één soort (sinaasappels, ananas, mango e.d.)
-altijd goed letten op de rijpheid van het fruit- en een uur later amandelmelk. 's Middags idem.
's Avonds eerst fruitsap en een uur later -voor niet-veganisten- rauwe (geite)melk. Veganisten moeten hun kinderen een andere aanvulling van vitaminen B12 en D geven. Alleen amandelmelk levert die niet voldoende.
Baby's die zo worden gevoed, zullen véél minder ziek worden of 'lastig' zijn dan wanneer ze veel te vroeg vast voedsel door de tere darmpjes krijgen gestuwd. Opmerking: Bananen slechts na 18 maanden geven, omdat zetmeel niet eerder kan worden verteerd.
Het amandeleiwit wordt in 90% van de gevallen beter opgenomen dan koemelkeiwit. Amandelmelk is eveneens een prachtige vervanging voor de ook wel bekritiseerde sojamelk. Het kan bijdragen tot de genezing van dauwworm, maag- en darmstoornissen. Het is, net als overigens tarwekiemolie, ook geschikt voor hen die wat willen aansterken en bijkomen.
Zaden en pitjes
Ook de minder gebruikte, maar even waardevolle zaden en pitjes zijn te gebruiken. Lijnzaad is goed voor het hele spijsverteringsstelsel door de natuurlijke slijmstoffen die een anti-septische werking hebben en als glijmiddel op de darmwand dienst doen. Echter, niet meer dan een soeplepel bij andere noten of zaden gebruiken, anders komt het slijm je neus uit.
Zonnebloempitten zijn een waardevolle, vethoudende voeding. Koudgeperste zonnebloemolie is heel licht verteerbaar.
Sesamzaad is geschikt bij lever- en galaandoeningen, obstipatie en zenuwproblemen. Verder helpt het bij dauwworm, ekzeem, hartklachten en ontstekingen en volgens Dr. Vogel zelfs tegen kankerwoekeringen. Ook bevordert het de celademhaling en is het goed bij huid-, haar- en nagelproblemen, daar het uitzonderlijk rijk is aan calcium, lecithine, ijzer (10mg/100g) en magnesium (347mg/100g).
Andere pitten als appel-, abrikoze-, druivepitten e.d. kan men niet in grote hoeveelheden gebruiken vanwege het blauwzuur dat ze bevatten, een giftige stof die verlamming kan veroorzaken. Eet men bij voorbeeld een appel met de pitjes erbij, dan is er geen probleem, want de anti-stof tegen blauwzuur zit in het vruchtvlees van de appel. Men eet dan slechts zoveel pitjes als men appels op krijgt.
Nog meer pluspunten
Amandelen, pecanoten, walnoten, zonnebloempitten en hazelnoten bevatten alle essentiële aminozuren. Mede door de binding met de essentiële vetzuren, leveren noten, zaden en pitjes de best verteerbare eiwitten voor de mens.
Alle noten hebben een goede invloed op het zenuwstelsel, de hersenen, de bloedvorming en de stofwisseling. Voor een zieke lever kunnen noten, mits matig en juist gebruikt, snel genezing brengen.
Het menselijk spijsverteringsstelsel lijkt gebouwd te zijn voor het eten en de vertering van noten. Noten bevatten minder stofwisselingsslakken zoals purinezuur (bij vis, vlees en bonen) en brengen nauwelijks verslijming met zich mee (wat melk en granen wel doen); ze geven een natuurlijk verzadingsgevoel door het hoge gehalte aan vezels en vetten. Men zal zich dus niet zo gauw overeten. Ze reinigen verder het tandoppervlak en worden wel als 'tandenborstel van de natuur' beschouwd.
Uitzonderingen
Kastanjes, eikels en kokosnoten vormen een uitzondering: ze zijn rijk aan zetmeel en men kan ze dus niet gebruiken bij fruit, zoals later wordt uiteengezet; wel bij groente, maar weer niet bij de zuurdere groenten of vruchtgroenten (tomaat, paprika, komkommer, rabarber, courgettes, zuurkool, bloemkool, postelein, rode biet, snijbiet, spinazie).
De kokosnoot heeft de laatste tijd tòch een belangrijke betekenis gekregen vanwege het buitengewoon hoge gehalte aan seleen (810 µg/100 g), dat een gunstige invloed heeft op hart en bloedvaten en op het immuunsysteem (kanker).
Minder aan te raden
Aardnoten of pinda's zijn peulvruchten en geen noten. Door het roosteren, het zouten, het gelijktijdig hoge gehalte aan eiwit en zetmeel zijn ze zwaar verteerbaar en sterk zuurvormend; ze dragen zeker niet bij tot een goede gezondheid.
Ditzelfde geldt ook voor tahin (geroosterde sesampasta), pindakaas en pistachenoten.
De voedzame paranoot kan men ook beter vermijden, omdat hij hoofdzakelijk afkomstig is uit een streek waar de grond bijzonder vatbaar blijkt te zijn voor radio-aktiviteit.
Biologische teelt
Als mogelijk moet men noten van biologische teelt gebruiken: een grond die door kunstmest en tonnen bestrijdingsmiddelen rijk aan gifstoffen is geworden, levert ook vruchten af die er de sporen van dragen. Biologische landbouw ontsnapt natuurlijk ook niet aan zure regen en uitlaatgassen van auto's en fabrieken. Het gaat er echter om zo weinig mogelijk gifstoffen binnen te krijgen in ons reeds door stress en kultuur aangetaste lichaam. Het gebruik van noten is heel belangrijk om een betere weerstand op te bouwen tegen de vervuiling van het milieu.
HOE NOTEN ETEN?
Slechte ervaringen met noten komen voornamelijk door verkeerd gebruik ervan; reeds aangehaald zijn het roosteren (alsof de natuur het niet goed heeft gedaan), het zouten (slecht voor nieren, bloeddruk, hart, vertering enz.).
Koop ook liefst geen noten waarvan de schaal verwijderd is, wegens het gevaar van bakteriën en schimmels. De donkere schalen beschermen de noten ook tegen de vitamine-vernietigende lichtinwerking. Ontschaald kunnen noten ranzig worden. Notenmelk kan men het beste van pas ontschaalde noten maken. Het velletje om de noten is een beschermend vlies, maar heeft geen voedingswaarde. Het kan voor een aantal mensen met slechte darmen storend zijn, dus kan het beter verwijderd worden voor gebruik. Koop ook geen amandelschilfers of gemalen kokos.
Kortom: laat noten zo lang mogelijk gaaf!
Bij notenpasta's zijn de noten vrij gaaf gebleven: ze zijn geplet, gemalen en vakuüm afgevuld in glazen potten. Notenpasta is slechts verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels. Het volgende is een punt om goed op te letten: de meeste pasta's stammen van geroosterde en/of gezouten noten. Zelfs wordt bij sommige pasta's het roosteren niet vermeldt. Dat is niet verantwoord.
Waarom wij notenpasta's vermelden, ligt in het feit dat veel mensen zulke slechte tanden hebben dat ze niet meer goed kunnen kauwen of amper de tijd nemen om te kauwen: de verteerbaarheid van noten neemt, wanneer zij verwerkt worden tot pasta, met zo'n 10% toe.
Op basis van notenpasta kan men notenmelk maken. Men maakt deze het best met pas gemalen noten. Door de verse noten -en door het fruit of de groente die men erbij eet- is er eer hoge bio-energetische waarde (levenskracht). Bij pasta's is, door de open struktuur, de bio-energetische waarde namelijk aangetast. Bovendien wordt de prijs van pasta aldus wat gedrukt.
Het malen van noten verhoogt eveneens de opneembaarheid. Noten maalt men het best met een handmolen of een blender. De meeste elektrische koffiemolens zijn vrij snel versleten door het malen van noten. Sesamzaad e.d. kan echter alleen maar goed gebeuren met een elektrische molen, omdat het zo fijn is.
Als men noten bewaart, gaan deze uitdrogen en verteren ze moeilijker. Dit is te verhelpen door de noten (zonder schaal) ongeveer zes uur in lauw (bron)water te laten weken van maximaal 40 °C. De noten zwellen op en de velletjes laten zich eenvoudig verwijderen.
WAT BIJ NOTEN ETEN?
Noten vormen gekoncentreerd voedsel en als dat vlot wil verteren, is het nodig er waterhoudend voedsel (groente en fruit) bij te gebruiken. Hiermee komen we op het aspekt van voedselkombinaties, iets wat steeds beter bekend wordt.
Alle dieren in de natuur (dus niet huisdieren) eten voedingsmiddelen van verschillende soort afzonderlijk en ondervinden geen spijsverteringsmoeilijkheden. De mens husselt maar wat door elkaar heen. Voor noten geldt bijvoorbeeld dat het verstandiger is in elk geval geen notenpasta op de boterham te smeren (kombinatie eiwit-zetmeel) of noten als 'TV-snacks' te eten, noch noten te mengen met rozijnen of ander zoet fruit.
Juiste kombinaties leiden tot een betere vertering, afname van klachten en ziektes, geringere behoefte aan voedsel wegens het hogere rendement, minder giftige afvalstoffen veroorzaakt door mank lopende spijsverteringsprocessen, enzovoorts.
Noten verteren goed bij zuur fruit (aardbeiden, ananas, citrusvruchten, bessen zure appelen, druiven, pruimen, perziken, kiwi's, tomaten e.d.) en bij zetmeelvrije groenten (bladgroenten, venkel, komkommer, zuurkool, courgette, aubergine, paprika enz.). Voor mensen met een goede spijsvertering zijn ook halfzure vruchten als abrikozen, bramen, mango's, peren, zoete appelen, druiven, perziken en pruimen mogelijk.
(In een volgend nummer wordt meer aandacht besteed aan voedselkombinaties, red.)
Tips voor alvleesklier, lever of gal
Voor mensen met een gevoelige alvleesklier, lever of gal, is het aan te raden met kleine hoeveelheden noten te beginnen en er het beste tomaten of peren bij te eten, die de werking van deze organen ondersteunen.
Ook een beetje citroensap (niet bij groente) of witlof, gestoomde prei, radijsjes of een klein schijfje rammenas is hiervoor geschikt. Men doet er goed aan in het begin slechts één soort fruit bij één soort noten te gebruiken. Kombineer ook liever geen noten met zaden of met tomaten met pitjes.
Het homeopatisch middel Papayaforce kan tijdelijk nuttig zijn ter ondersteuning van het verteringsproces, bij het leren eten van noten.
WANNEER NOTEN ETEN?
Noten zijn eiwitrijk voedsel en dienen daarom 's avonds te worden gegeten.
De verklaring hiervoor ligt in de cyclus van drie van de voedselbenutting: per etmaal zijn er drie perioden van 8 uur, in welke steeds één proces het overwicht heeft:
12:00 - 20:00u : voedselopname (eten en verteren)
20:00 - 4:00u : assimilatie (absorptie en gebruik)
4:00 - 12:00u : eliminatie (van lichaams- en voedselafval)
De eliminatie-cyklus is de belangrijkste voor het bewaren van de gezondheid en het voorkomen van ziekte, zij verwijdert de giftige afvalstoffen uit het lichaam. Als we dit mechanisme belemmeren in zijn werking, stapelen we giftige stoffen op in de vetweefsels en in de spieren en we vragen zo gewoon om ziek te worden.
Aangezien eiwit de stof is die het moeilijkst afbreekbaar is, zou het onverstandig zijn 's ochtends eiwitrijk voedsel tot zich te nemen, men dwingt zichzelf zo vervroegd over te gaan op de opnamecyclus en verhindert aldus een efficiënte eliminatie.
Iedereen kent wel de mensen die 's ochtends geen hap door hun keel kunnen krijgen. Ziehier de verklaring: hun lichaam is nog aan het elimineren en weigert zwaar voedsel. Het is veel verstandiger 's morgens slechts fruit te eten, zoveel u maar wilt, liefst van één soort. Sappig, rijp fruit is de lichtst verteerbare voeding die er bestaat en belemmert de eliminatie niet.
's Avonds eiwitrijk voedsel
Eiwitrijk voedsel, zoals noten, eet men het best 's avonds omdat het de langste vertering behoeft; eiwitten worden verteerd in een zuur maagmilieu en deze zure toestand van de maag kan 6 tot 12 uur duren. In die tijd kunnen andere voedingsmiddelen, zoals bij voorbeeld zetmeel (brood, deegwaren, ...) niet korrekt worden verteerd, waarbij deze voor een groot deel in vet omgezet worden. Zetmeelrijke voedingsmiddelen kunnen we daarom ook het beste 's middags eten.
Dit heeft ook weer te maken met voedselkombinaties: als men 's middags of zelfs al 's ochtends slecht kombineert, blijft deze spijsbrok véél langer in de maag (tot 8 uur) dan wanneer de voeding afzonderlijk, of goed gekombineerd, geweest zou zijn (4 à 5 uur). Ook daarom is het belangrijk 's avonds eiwitrijke voeding te nuttigen. Noten met fruit eet men als de maag leeg is, als men honger heeft.
Zoniet, dan is er een grote kans dat de noten slecht verteren en het eiwit grotendeels gaat rotten met alle kwalijke reukjes of andere verschijnselen tot gevolg.
Niet te veel noten
Als u deze tekst leest, hebt u misschien de neiging extra veel noten te gaan eten. U zult echter vrij snel zin krijgen iets anders te gaan eten, omwille van de variatie.
Wees echter voorzichtig met de hoeveelheid eiwit: teveel eiwit leidt tot vermoeidheid, verzuring (reuma, jicht, artrose, ...) en heeft negatieve gevolgen voor hart- en vaatziekten, nierkwalen enzovoorts.
De behoefte aan eiwit wordt bepaald door geslacht, klimaat, leeftijd, soort eiwit (als men dierlijk eiwit gebruikt, heeft men meer nodig), bereiding (aan ongeschonden, onverhit eiwit heeft men meer), hoeveelheid magnesium in de voeding, voedselkombinaties, hoeveelheid waterhoudend voedsel, kwaliteit van de vertering en de absorptie, hoeveelheid kalorieën en de verhouding tot andere voedingsstoffen.
Als de voedingsregels gerespekteerd worden, verloopt de vertering veel beter en vermindert de behoefte aan eiwit aanzienlijk. De World Health Organization van de Verenigde Naties (WHO) stelt de behoefte aan eiwit momenteel op 0,5 g eiwit per kg lichaamsgewicht, hoewel zij daarbij niet uitgaan van goede voedingsregels ten aanzien van de vertering.
Het is niet de koncentratie die van belang is, maar wel de hoeveelheid die men verteert, bij slechte kombinaties gaat bijvoorbeeld veel eiwit verloren. Ook als men voedingsmiddelen kookt, vermindert de kwaliteit van het eiwit. Ongeschonden eiwitten en vetten zijn goed opneembaar, hoewel ze soms in geringe hoeveelheden voorkomen (fruit, groente).
Eén kg fruit (bananen, abrikozen, druiven) kan tot 10 g eiwit leveren. Het eiwitgehalte van groenten ligt gemiddeld twee keer zo hoog als dat van fruit.
Produkten
Enige niet geroosterde, niet gezouten pasta's zijn:
1) Granovita hazelnoot (niet biologisch)
2) Nuxo amandelmoes (niet biologisch)
2) Lima amandel (biologisch) (opletten voor onvolledig gevulde potten...)
RECEPTEN
1) Notenmelk op basis van pasta
Doe 25 g pasta in een kommetje en leng langzaam aan met 50 g water; stevig roeren. Aanvullen met citroensap (van hoogstens een halve citroen) en 25 à 75 g noten of zaden naar keuze.
Hierbij fruit naar keuze eten: mandarijntjes, ananas, sinaasappels enzovoorts.
2) NotenmelkMurk, idee voor mee naar school te nemen
Doe ongeveer 100 g noten of zaden in een blender (mengbeker), na ze eventueel geweekt te hebben. Voeg 2,5 dl (week)water toe. Naargelang de gewenste dikte van de melk, kunt u meer of minder water nemen. Als u het minder gekoncentreerd wilt, doe dan na de eerste mengbeurt er nog wat water bij en laat opnieuw draaien. Giet nu deze vloeistof door een vergiet, waarin u een doek (bijvoorbeeld zakdoek) heeft gelegd. Als er veel pulp overblijft na het doorsijpelen, heeft u nog niet lang genoeg gemixd; doe deze pulp opnieuw in de blender, voeg wat water toe en laat nog wat draaien.
3) Groentesoep
van prei, venkel, komkommer, tomaten of andere zetmeelvrije groente.
Hier verse kruiden (bv. kervel, venkelkruid, munt e.d.) bijvoegen en evt. ook fijngemalen zaadjes.
4) Hoofdschotel
a) Notenmelk, waarin u telkens een schijfje tomaat, komkommer, courgette, bleekselderij of witlof, venkel enz. 'sopt'. Goed kauwen!
b) Fijngemalen sesamzaadjes of andere zaadjes strooien over een rauwkostschotel met tomaat, champignons, (verse) augurken, ...
LITERATUUR
Diamond, H. en M., 'Leef gezond', De Kern, Baarn, 1987.
Dries, J., 'Eiwit, de belangrijkste voedingsstof', Natuurleven, jg 12, nr. 87, juli-aug 1989, pp.26-32
Dries, J., 'Noten, zaden, pitjes: natuurlijke voedingssupplementen', Natuurleven, jg 13, nr. 95, juli - aug 1990, pp.24-28
Dries, J., 'Tomaat, aardappel, komkommer', brochure, Nieuw Leven, Genk, z.j.
Dries, J., 'Zo ... bereidt men natuurvoeding', Nieuw Leven, Genk, 1985.
Dries, J., 'Natuurvoeding voor dagelijks gebruik', Nieuw Leven, Genk, 1986.
Geryl, P., 'Slank en gezond', C. de Vries-Brouwers, Antwerpen, 1984.
Norris, P.E., 'Een boekje open over noten en gedroogd fruit', Helmond uitgeverij, Helmond, 1978.
Vogel, A., 'De kleine dokter', Sijthoff/UGN, Amsterdam/Elburg, 1987.
[Link niet meer beschikbaar]
heb nog niet alles gelezen maar zzal m hier maar ff voor t gemak plaatsen:
wel lettende op het laatse gedeelte met wederom betrekking op de ""nadelen" van teveel eiwitten..dus niet lopen ergeren wederom
NOTEN, NOTENPASTA EN NOTENMELK
Bij juist gebruik de beste, volledige bron van eiwit, vetten en mineralen
Gangbare produkten als vlees, vis en melk kennen een toenemend aantal nadelen: hormonen, varkenspest, runderziekte, zware metalen, dioxine enzovoorts.
Een gezond, eenvoudig, volwaardig en krachtig alternatief zijn de noten. Helaas wordt dit voedsel in de Westerse landen te weinig gebruikt, in tegenstelling tot bij andere volkeren waar het soms wel een basisbestanddeel van de voeding is.
Waarom noten (en zaden en pitjes) een gezonde, krachtige bron van eiwit, vetten en andere voedingselementen zijn; hoe we ze moeten eten en wanneer, is te lezen in het onderstaand artikel. Ook de geneeskrachtige eigenschappen komen aan bod.
door Luc van Oost
GEBRUIK EN VOEDINGSWAARDE
Noten in de dop zijn lang en goed te bewaren (beter dan gedopte), vooral in een glazen schaal op een droge plaats. Ze nemen weinig ruimte in en zijn eenvoudig in het gebruik:
- men heeft er geen gasfornuis en geen koelkast voor nodig;
- ze hoeven niet in allerlei kunststoffen toestanden bewaard te worden; en
- ze zijn milieuvriendelijk wat betreft afval.
Van de voedingswaarde van noten, valt gelijk op dat ze rijk zijn aan de vitaminen B1, B2, B6 en E. Ze hebben verder een hoog gehalte aan de mineralen calcium, ijzer, fosfor, kalium, magnesium, zink, koper, mangaan, selenium en chroom.
Tegenwoordig slikken veel (overwegend inaktieve) mensen voedingssupplementen (vitaminen, mineralen, zelfs eiwit) omdat ze menen hun gezondheid hiermee op peil te houden of zelfs te verbeteren. Dit is erg omstreden. Het gaat hier om dode stoffen, die geen binding hebben met de andere stoffen waarmee ze één geheel vormen. Noten daarentegen zijn een natuurlijk 'voedingssupplement' waarvan het lichaam de stoffen aksepteert en benut. Ze zijn heel geschikt bij verzwakking, uitputting, zwaar lichamelijk werk en sportprestaties.
Verder kenmerken noten zich door het hoge gehalte aan hoogwaardige eiwitten en vetten, de rijkdom aan vezels en de hoge energiewaarde. Derhalve zijn noten niet 'zomaar een tussendoortje bij de TV', maar moeten we ze als een volwaardige maaltijd zien, gemakkelijk te kombineren met fruit of groente (hierover later meer).
GENEESKRACHTIGE EIGENSCHAPPEN
Aangezien men noten in zijn geheel en rauw kan eten, zijn ze eigenlijk als rauwkost, met de positieve aspekten daarvan, te beschouwen. Bij de diverse noten zijn meedere opmerkingen te maken.
Amandelen zijn bijzonder geschikt voor lekkerbekken èn leverpatiënten: het amandelvet is voor hen lichter verteerbaar dan andere vetten. Door het hoge gehalte aan fosfaten en magnesium zijn ze geschikt als zenuwvoedsel. Walnoten zijn goed tegen stofwisselingsstoornissen als obstipatie. Ze hebben een krachtige uitwerking op de lever en de darmen. Cashewnoten zijn goed voor de fijnproevers.
Amandelmelk en baby's
Amandelmelk staat bekend als voedzaam en licht verteerbaar en dus goed voor zuigelingen, kleuters en zieken. Baby's kunnen voor hun tweede jaar geen vast voedsel verteren; als ze om de een of andere reden geen moedermelk kunnen krijgen, kan men als volgt te werk gaan. 's Morgens geeft men vers geperst fruitsap van één soort (sinaasappels, ananas, mango e.d.)
-altijd goed letten op de rijpheid van het fruit- en een uur later amandelmelk. 's Middags idem.
's Avonds eerst fruitsap en een uur later -voor niet-veganisten- rauwe (geite)melk. Veganisten moeten hun kinderen een andere aanvulling van vitaminen B12 en D geven. Alleen amandelmelk levert die niet voldoende.
Baby's die zo worden gevoed, zullen véél minder ziek worden of 'lastig' zijn dan wanneer ze veel te vroeg vast voedsel door de tere darmpjes krijgen gestuwd. Opmerking: Bananen slechts na 18 maanden geven, omdat zetmeel niet eerder kan worden verteerd.
Het amandeleiwit wordt in 90% van de gevallen beter opgenomen dan koemelkeiwit. Amandelmelk is eveneens een prachtige vervanging voor de ook wel bekritiseerde sojamelk. Het kan bijdragen tot de genezing van dauwworm, maag- en darmstoornissen. Het is, net als overigens tarwekiemolie, ook geschikt voor hen die wat willen aansterken en bijkomen.
Zaden en pitjes
Ook de minder gebruikte, maar even waardevolle zaden en pitjes zijn te gebruiken. Lijnzaad is goed voor het hele spijsverteringsstelsel door de natuurlijke slijmstoffen die een anti-septische werking hebben en als glijmiddel op de darmwand dienst doen. Echter, niet meer dan een soeplepel bij andere noten of zaden gebruiken, anders komt het slijm je neus uit.
Zonnebloempitten zijn een waardevolle, vethoudende voeding. Koudgeperste zonnebloemolie is heel licht verteerbaar.
Sesamzaad is geschikt bij lever- en galaandoeningen, obstipatie en zenuwproblemen. Verder helpt het bij dauwworm, ekzeem, hartklachten en ontstekingen en volgens Dr. Vogel zelfs tegen kankerwoekeringen. Ook bevordert het de celademhaling en is het goed bij huid-, haar- en nagelproblemen, daar het uitzonderlijk rijk is aan calcium, lecithine, ijzer (10mg/100g) en magnesium (347mg/100g).
Andere pitten als appel-, abrikoze-, druivepitten e.d. kan men niet in grote hoeveelheden gebruiken vanwege het blauwzuur dat ze bevatten, een giftige stof die verlamming kan veroorzaken. Eet men bij voorbeeld een appel met de pitjes erbij, dan is er geen probleem, want de anti-stof tegen blauwzuur zit in het vruchtvlees van de appel. Men eet dan slechts zoveel pitjes als men appels op krijgt.
Nog meer pluspunten
Amandelen, pecanoten, walnoten, zonnebloempitten en hazelnoten bevatten alle essentiële aminozuren. Mede door de binding met de essentiële vetzuren, leveren noten, zaden en pitjes de best verteerbare eiwitten voor de mens.
Alle noten hebben een goede invloed op het zenuwstelsel, de hersenen, de bloedvorming en de stofwisseling. Voor een zieke lever kunnen noten, mits matig en juist gebruikt, snel genezing brengen.
Het menselijk spijsverteringsstelsel lijkt gebouwd te zijn voor het eten en de vertering van noten. Noten bevatten minder stofwisselingsslakken zoals purinezuur (bij vis, vlees en bonen) en brengen nauwelijks verslijming met zich mee (wat melk en granen wel doen); ze geven een natuurlijk verzadingsgevoel door het hoge gehalte aan vezels en vetten. Men zal zich dus niet zo gauw overeten. Ze reinigen verder het tandoppervlak en worden wel als 'tandenborstel van de natuur' beschouwd.
Uitzonderingen
Kastanjes, eikels en kokosnoten vormen een uitzondering: ze zijn rijk aan zetmeel en men kan ze dus niet gebruiken bij fruit, zoals later wordt uiteengezet; wel bij groente, maar weer niet bij de zuurdere groenten of vruchtgroenten (tomaat, paprika, komkommer, rabarber, courgettes, zuurkool, bloemkool, postelein, rode biet, snijbiet, spinazie).
De kokosnoot heeft de laatste tijd tòch een belangrijke betekenis gekregen vanwege het buitengewoon hoge gehalte aan seleen (810 µg/100 g), dat een gunstige invloed heeft op hart en bloedvaten en op het immuunsysteem (kanker).
Minder aan te raden
Aardnoten of pinda's zijn peulvruchten en geen noten. Door het roosteren, het zouten, het gelijktijdig hoge gehalte aan eiwit en zetmeel zijn ze zwaar verteerbaar en sterk zuurvormend; ze dragen zeker niet bij tot een goede gezondheid.
Ditzelfde geldt ook voor tahin (geroosterde sesampasta), pindakaas en pistachenoten.
De voedzame paranoot kan men ook beter vermijden, omdat hij hoofdzakelijk afkomstig is uit een streek waar de grond bijzonder vatbaar blijkt te zijn voor radio-aktiviteit.
Biologische teelt
Als mogelijk moet men noten van biologische teelt gebruiken: een grond die door kunstmest en tonnen bestrijdingsmiddelen rijk aan gifstoffen is geworden, levert ook vruchten af die er de sporen van dragen. Biologische landbouw ontsnapt natuurlijk ook niet aan zure regen en uitlaatgassen van auto's en fabrieken. Het gaat er echter om zo weinig mogelijk gifstoffen binnen te krijgen in ons reeds door stress en kultuur aangetaste lichaam. Het gebruik van noten is heel belangrijk om een betere weerstand op te bouwen tegen de vervuiling van het milieu.
HOE NOTEN ETEN?
Slechte ervaringen met noten komen voornamelijk door verkeerd gebruik ervan; reeds aangehaald zijn het roosteren (alsof de natuur het niet goed heeft gedaan), het zouten (slecht voor nieren, bloeddruk, hart, vertering enz.).
Koop ook liefst geen noten waarvan de schaal verwijderd is, wegens het gevaar van bakteriën en schimmels. De donkere schalen beschermen de noten ook tegen de vitamine-vernietigende lichtinwerking. Ontschaald kunnen noten ranzig worden. Notenmelk kan men het beste van pas ontschaalde noten maken. Het velletje om de noten is een beschermend vlies, maar heeft geen voedingswaarde. Het kan voor een aantal mensen met slechte darmen storend zijn, dus kan het beter verwijderd worden voor gebruik. Koop ook geen amandelschilfers of gemalen kokos.
Kortom: laat noten zo lang mogelijk gaaf!
Bij notenpasta's zijn de noten vrij gaaf gebleven: ze zijn geplet, gemalen en vakuüm afgevuld in glazen potten. Notenpasta is slechts verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels. Het volgende is een punt om goed op te letten: de meeste pasta's stammen van geroosterde en/of gezouten noten. Zelfs wordt bij sommige pasta's het roosteren niet vermeldt. Dat is niet verantwoord.
Waarom wij notenpasta's vermelden, ligt in het feit dat veel mensen zulke slechte tanden hebben dat ze niet meer goed kunnen kauwen of amper de tijd nemen om te kauwen: de verteerbaarheid van noten neemt, wanneer zij verwerkt worden tot pasta, met zo'n 10% toe.
Op basis van notenpasta kan men notenmelk maken. Men maakt deze het best met pas gemalen noten. Door de verse noten -en door het fruit of de groente die men erbij eet- is er eer hoge bio-energetische waarde (levenskracht). Bij pasta's is, door de open struktuur, de bio-energetische waarde namelijk aangetast. Bovendien wordt de prijs van pasta aldus wat gedrukt.
Het malen van noten verhoogt eveneens de opneembaarheid. Noten maalt men het best met een handmolen of een blender. De meeste elektrische koffiemolens zijn vrij snel versleten door het malen van noten. Sesamzaad e.d. kan echter alleen maar goed gebeuren met een elektrische molen, omdat het zo fijn is.
Als men noten bewaart, gaan deze uitdrogen en verteren ze moeilijker. Dit is te verhelpen door de noten (zonder schaal) ongeveer zes uur in lauw (bron)water te laten weken van maximaal 40 °C. De noten zwellen op en de velletjes laten zich eenvoudig verwijderen.
WAT BIJ NOTEN ETEN?
Noten vormen gekoncentreerd voedsel en als dat vlot wil verteren, is het nodig er waterhoudend voedsel (groente en fruit) bij te gebruiken. Hiermee komen we op het aspekt van voedselkombinaties, iets wat steeds beter bekend wordt.
Alle dieren in de natuur (dus niet huisdieren) eten voedingsmiddelen van verschillende soort afzonderlijk en ondervinden geen spijsverteringsmoeilijkheden. De mens husselt maar wat door elkaar heen. Voor noten geldt bijvoorbeeld dat het verstandiger is in elk geval geen notenpasta op de boterham te smeren (kombinatie eiwit-zetmeel) of noten als 'TV-snacks' te eten, noch noten te mengen met rozijnen of ander zoet fruit.
Juiste kombinaties leiden tot een betere vertering, afname van klachten en ziektes, geringere behoefte aan voedsel wegens het hogere rendement, minder giftige afvalstoffen veroorzaakt door mank lopende spijsverteringsprocessen, enzovoorts.
Noten verteren goed bij zuur fruit (aardbeiden, ananas, citrusvruchten, bessen zure appelen, druiven, pruimen, perziken, kiwi's, tomaten e.d.) en bij zetmeelvrije groenten (bladgroenten, venkel, komkommer, zuurkool, courgette, aubergine, paprika enz.). Voor mensen met een goede spijsvertering zijn ook halfzure vruchten als abrikozen, bramen, mango's, peren, zoete appelen, druiven, perziken en pruimen mogelijk.
(In een volgend nummer wordt meer aandacht besteed aan voedselkombinaties, red.)
Tips voor alvleesklier, lever of gal
Voor mensen met een gevoelige alvleesklier, lever of gal, is het aan te raden met kleine hoeveelheden noten te beginnen en er het beste tomaten of peren bij te eten, die de werking van deze organen ondersteunen.
Ook een beetje citroensap (niet bij groente) of witlof, gestoomde prei, radijsjes of een klein schijfje rammenas is hiervoor geschikt. Men doet er goed aan in het begin slechts één soort fruit bij één soort noten te gebruiken. Kombineer ook liever geen noten met zaden of met tomaten met pitjes.
Het homeopatisch middel Papayaforce kan tijdelijk nuttig zijn ter ondersteuning van het verteringsproces, bij het leren eten van noten.
WANNEER NOTEN ETEN?
Noten zijn eiwitrijk voedsel en dienen daarom 's avonds te worden gegeten.
De verklaring hiervoor ligt in de cyclus van drie van de voedselbenutting: per etmaal zijn er drie perioden van 8 uur, in welke steeds één proces het overwicht heeft:
12:00 - 20:00u : voedselopname (eten en verteren)
20:00 - 4:00u : assimilatie (absorptie en gebruik)
4:00 - 12:00u : eliminatie (van lichaams- en voedselafval)
De eliminatie-cyklus is de belangrijkste voor het bewaren van de gezondheid en het voorkomen van ziekte, zij verwijdert de giftige afvalstoffen uit het lichaam. Als we dit mechanisme belemmeren in zijn werking, stapelen we giftige stoffen op in de vetweefsels en in de spieren en we vragen zo gewoon om ziek te worden.
Aangezien eiwit de stof is die het moeilijkst afbreekbaar is, zou het onverstandig zijn 's ochtends eiwitrijk voedsel tot zich te nemen, men dwingt zichzelf zo vervroegd over te gaan op de opnamecyclus en verhindert aldus een efficiënte eliminatie.
Iedereen kent wel de mensen die 's ochtends geen hap door hun keel kunnen krijgen. Ziehier de verklaring: hun lichaam is nog aan het elimineren en weigert zwaar voedsel. Het is veel verstandiger 's morgens slechts fruit te eten, zoveel u maar wilt, liefst van één soort. Sappig, rijp fruit is de lichtst verteerbare voeding die er bestaat en belemmert de eliminatie niet.
's Avonds eiwitrijk voedsel
Eiwitrijk voedsel, zoals noten, eet men het best 's avonds omdat het de langste vertering behoeft; eiwitten worden verteerd in een zuur maagmilieu en deze zure toestand van de maag kan 6 tot 12 uur duren. In die tijd kunnen andere voedingsmiddelen, zoals bij voorbeeld zetmeel (brood, deegwaren, ...) niet korrekt worden verteerd, waarbij deze voor een groot deel in vet omgezet worden. Zetmeelrijke voedingsmiddelen kunnen we daarom ook het beste 's middags eten.
Dit heeft ook weer te maken met voedselkombinaties: als men 's middags of zelfs al 's ochtends slecht kombineert, blijft deze spijsbrok véél langer in de maag (tot 8 uur) dan wanneer de voeding afzonderlijk, of goed gekombineerd, geweest zou zijn (4 à 5 uur). Ook daarom is het belangrijk 's avonds eiwitrijke voeding te nuttigen. Noten met fruit eet men als de maag leeg is, als men honger heeft.
Zoniet, dan is er een grote kans dat de noten slecht verteren en het eiwit grotendeels gaat rotten met alle kwalijke reukjes of andere verschijnselen tot gevolg.
Niet te veel noten
Als u deze tekst leest, hebt u misschien de neiging extra veel noten te gaan eten. U zult echter vrij snel zin krijgen iets anders te gaan eten, omwille van de variatie.
Wees echter voorzichtig met de hoeveelheid eiwit: teveel eiwit leidt tot vermoeidheid, verzuring (reuma, jicht, artrose, ...) en heeft negatieve gevolgen voor hart- en vaatziekten, nierkwalen enzovoorts.
De behoefte aan eiwit wordt bepaald door geslacht, klimaat, leeftijd, soort eiwit (als men dierlijk eiwit gebruikt, heeft men meer nodig), bereiding (aan ongeschonden, onverhit eiwit heeft men meer), hoeveelheid magnesium in de voeding, voedselkombinaties, hoeveelheid waterhoudend voedsel, kwaliteit van de vertering en de absorptie, hoeveelheid kalorieën en de verhouding tot andere voedingsstoffen.
Als de voedingsregels gerespekteerd worden, verloopt de vertering veel beter en vermindert de behoefte aan eiwit aanzienlijk. De World Health Organization van de Verenigde Naties (WHO) stelt de behoefte aan eiwit momenteel op 0,5 g eiwit per kg lichaamsgewicht, hoewel zij daarbij niet uitgaan van goede voedingsregels ten aanzien van de vertering.
Het is niet de koncentratie die van belang is, maar wel de hoeveelheid die men verteert, bij slechte kombinaties gaat bijvoorbeeld veel eiwit verloren. Ook als men voedingsmiddelen kookt, vermindert de kwaliteit van het eiwit. Ongeschonden eiwitten en vetten zijn goed opneembaar, hoewel ze soms in geringe hoeveelheden voorkomen (fruit, groente).
Eén kg fruit (bananen, abrikozen, druiven) kan tot 10 g eiwit leveren. Het eiwitgehalte van groenten ligt gemiddeld twee keer zo hoog als dat van fruit.
Produkten
Enige niet geroosterde, niet gezouten pasta's zijn:
1) Granovita hazelnoot (niet biologisch)
2) Nuxo amandelmoes (niet biologisch)
2) Lima amandel (biologisch) (opletten voor onvolledig gevulde potten...)
RECEPTEN
1) Notenmelk op basis van pasta
Doe 25 g pasta in een kommetje en leng langzaam aan met 50 g water; stevig roeren. Aanvullen met citroensap (van hoogstens een halve citroen) en 25 à 75 g noten of zaden naar keuze.
Hierbij fruit naar keuze eten: mandarijntjes, ananas, sinaasappels enzovoorts.
2) NotenmelkMurk, idee voor mee naar school te nemen
Doe ongeveer 100 g noten of zaden in een blender (mengbeker), na ze eventueel geweekt te hebben. Voeg 2,5 dl (week)water toe. Naargelang de gewenste dikte van de melk, kunt u meer of minder water nemen. Als u het minder gekoncentreerd wilt, doe dan na de eerste mengbeurt er nog wat water bij en laat opnieuw draaien. Giet nu deze vloeistof door een vergiet, waarin u een doek (bijvoorbeeld zakdoek) heeft gelegd. Als er veel pulp overblijft na het doorsijpelen, heeft u nog niet lang genoeg gemixd; doe deze pulp opnieuw in de blender, voeg wat water toe en laat nog wat draaien.
3) Groentesoep
van prei, venkel, komkommer, tomaten of andere zetmeelvrije groente.
Hier verse kruiden (bv. kervel, venkelkruid, munt e.d.) bijvoegen en evt. ook fijngemalen zaadjes.
4) Hoofdschotel
a) Notenmelk, waarin u telkens een schijfje tomaat, komkommer, courgette, bleekselderij of witlof, venkel enz. 'sopt'. Goed kauwen!
b) Fijngemalen sesamzaadjes of andere zaadjes strooien over een rauwkostschotel met tomaat, champignons, (verse) augurken, ...
LITERATUUR
Diamond, H. en M., 'Leef gezond', De Kern, Baarn, 1987.
Dries, J., 'Eiwit, de belangrijkste voedingsstof', Natuurleven, jg 12, nr. 87, juli-aug 1989, pp.26-32
Dries, J., 'Noten, zaden, pitjes: natuurlijke voedingssupplementen', Natuurleven, jg 13, nr. 95, juli - aug 1990, pp.24-28
Dries, J., 'Tomaat, aardappel, komkommer', brochure, Nieuw Leven, Genk, z.j.
Dries, J., 'Zo ... bereidt men natuurvoeding', Nieuw Leven, Genk, 1985.
Dries, J., 'Natuurvoeding voor dagelijks gebruik', Nieuw Leven, Genk, 1986.
Geryl, P., 'Slank en gezond', C. de Vries-Brouwers, Antwerpen, 1984.
Norris, P.E., 'Een boekje open over noten en gedroogd fruit', Helmond uitgeverij, Helmond, 1978.
Vogel, A., 'De kleine dokter', Sijthoff/UGN, Amsterdam/Elburg, 1987.
[Link niet meer beschikbaar]
