Kwallenbeet
Geredigeerd door
Prof. Dr. J.E. Degener, medisch microbioloog
Beschrijving
Kwallen hebben gif in hun tentakels. Wanneer men er (met de huid) mee in aanraking komt, komt het gif vrij doordat het door minuscuul kleine naaldjes wordt geïnjecteerd in de huid.
De beet van het Portugees Oorlogschip, een kwal die voorkomt in de Atlantische Oceaan, Stille Oceaan, Middellandse Zee en (sporadisch) ook in de Noordzee, geeft doorgaans hevigere reacties dan de beet van andere kwallen en kan in sommige gevallen levensbedreigend zijn.
Klachten en verschijnselen
Afhankelijk van de soort kwal en de grootte van het bijtoppervlak kunnen de volgende reacties voorkomen:
* lichte reactie: branderige jeuk en pijn in combinatie met rode bultjes op de huid. Dit is een onschuldige lokale reactie;
* mild ernstige reactie: als er veel gif is geïnjecteerd of het slachtoffer is een klein kind, kunnen klachten van misselijkheid, kortademigheid, maagklachten en verwarring optreden;
* ernstige reactie: flauwvallen, spierkrampen, hoesten, braken en ademhalingsmoeilijkheden zijn tekenen van een ernstige reactie!
Medicatie
Ernst en beloop
In de lichte en mildere gevallen gaan de klachten na enkele dagen vanzelf over. Bij een ernstige reactie is medische behandeling noodzakelijk en kan zelfs cruciaal zijn voor het ziektebeloop.
Preventieve maatregelen
Ga niet zwemmen wanneer er veel kwallen in de zee zijn.
N.B.: Let op de windrichting!
Behandeling
Verlaat het water! De reacties van de kwallenbeet kunnen in zeldzame gevallen zo ernstig worden, dat hierdoor het zwemmen wordt bemoeilijkt.
1. Bestrooi de geprikte huid met droog zand, zout of suiker. Dit geeft veelal al snel verlichting doordat het de gifresten verwijdert/minder actief maakt. Niet wrijven: wrijven zorgt er juist voor dat het gif dieper in de huid doordringt!
2. Spoel met zout water af en schraap de resten weg met een scherp voorwerp - dus niet wrijven met de handen!
3. In overleg met een arts kan een hydrocortisonzalf worden gebruikt tegen de roodheid en de jeuk. Ook plaatselijk verdovende zalven worden hiervoor gebruikt. Tegen de jeuk gebruikt men antihistamine-zalf. In de milde gevallen voldoet een paracetamol tegen de pijn.
4. Wanneer zich een 'ernstige reactie' (zie hierboven) voordoet, moet zo spoedig mogelijk een arts of de EHBO worden geraadpleegd!
Zo ff pleur en sleur, wel zo makkelijk met dit warme weer. Google, twee seconden werk.
,
