Eieren en hartziekten. Is er bewijs voor een effect? Een literatuuroverzicht.

isdatzo · 1 jul 2010

Er is al jaren discussie op de verschillende BB-forums over mogelijke negatieve effecten van eieren op het cholesterol, en op het risico op hartziekten. Ik vond het nu wel mooi geweest en heb een literatuuroverzicht geschreven over de relatie tussen eieren en hart- en vaatziekten, gebaseerd op prospectief onderzoek.

Ik heb op Pubmed gezocht a.d. hand van een uitgebreide zoekterm, en gewerkt met een gestandaardiseerde methodiek. De precieze werkwijze kun je vinden op mijn website.
Ik heb 23 artikelen gevonden die informatie gaven over 19 onderzoeksgroepen. Ik heb geen bewijs gevonden dat bij een gezond persoon de consumptie van eieren in welke hoeveelheid dan ook, van invloed is op het risico op- of overlijden aan hartziekten of een beroerte. Wel heb ik aanwijzingen gevonden dat hoge consumptie van eieren mogelijk de kans verhoogt op een conditie die "hartfalen" wordt genoemd.
Voor specifieke groepen mensen ligt dit verband mogelijk anders: Er zijn aanwijzingen dat hoge consumptie van eieren (≥ 6-7 eieren per week) de kans op hartziekten & totale hart- en vaatziekten verhoogt bij personen met diabetes type 2.
Tenslotte heb ik geen aanwijzingen gevonden dat het effect van eieren op hart- en vaatziekten zou verschillen tussen personen met een verhoogd cholesterol, of een verhoogde bloeddruk in vergelijking met gezonde mensen.

Het voedingscentrum adviseert maximaal 3 eieren per week omdat eieren het cholesterol verhogen, waardoor de kans op hartziekten zou stijgen. Hierbij is echter geen rekening gehouden met het gegeven dat onderzoek naar een effect op het cholesterol geen betrouwbare manier hoeft te zijn om de kans op hartziekten te voorspellen. Tevens zijn resultaten van direct onderzoek naar het effect van eieren op hartziekten genegeerd.
Indien je gaat kijken naar studies over het directe effect van eieren op hart- en vaatziekten, zie je dat de meeste studies geen effect laten zien, en dat er geen bewijs is voor een effect op hart- en vaatziekten door de consumptie van eieren in welke hoeveelheid dan ook, behalve bij personen met diabetes type 2. Er lijkt dus totaal geen bewijs te zijn dat een hogere consumptie dan 3 eieren per week de kans op hartziekten verhoogt, hoe je het ook bekijkt.
Toch zou ik opletten met een hoge consumptie van eieren (≥ 6 eieren per week). Er zijn aanwijzingen dat hoge consumptie het risico op overlijden verhoogt.

Bron: Hoenselaar R. Eieren en hartziekten. Is er bewijs voor een effect?. Voedingengezondheid.com. http://voedingengezondheid.com/eieren-hartziekten.html

isdatzo · 1 jul 2010

De abstract van mijn literatuuroverzicht:

BACKGROUND: Consumption of dietary cholesterol from eggs has shown to increase the ratio of total to HDL cholesterol in humans, which has been suggested to increase the risk of CHD (a). However, until now no systematic review has been published about the direct effects between egg consumption and CHD/CVD.
OBJECTIVES:
-To review all prospective studies which published information about eggs in relationship with total cardiovascular disease, heart disease, or stroke.
-To define the amount of consumption found to be related with possible effects on these diseases.
-To define possible effect modification by confounders.
DATA SOURCE: The Pubmed database was searched (No start date - May 25th, 2010) for relevant articles using the keywords "dietary cholesterol, dietary fat, egg, or eggs" combined with "prospective, cohort, follow-up, or longitudinal". The exact search term is described Here.
Prospective studies published in the English language were included. Reference lists were searched for additional articles.
RESULTS: 23 articles were found which provided information about 19 different cohorts. Of these, 0 articles were excluded.
Disease risk.
-2 cohorts provided information about total CVD risk. Suggestive evidence was found for an increased CVD risk of egg consumption among subjects with pre-existing type 2 diabetes.
-10 cohorts provided information about CHD risk, including 5,678+ cases. No evidence was found for an association with any level of egg consumption. However, suggestive evidence was found for an increased CHD risk of high egg consumption among subjects with pre-existing type 2 diabetes.
-2 cohorts provided information about heart failure, including 2,224 cases. Suggestive evidence was found for an increased heart failure risk of high egg consumption.
-4 cohorts provided information about stroke risk, including 2,818 cases. No evidence was found for an association with any level of egg consumption.
Mortality risk.
-No data was found about the relation with total CVD mortality.
-8 cohorts provided information about CHD mortality, including 3,757+ cases. No evidence was found for an association with any level of egg consumption.
-4 cohorts provided information about stroke mortality, including 3,978 cases. Inconclusive evidence was found for an association.
CONCLUSION: No evidence was found for an overall association between any level of egg consumption and total CVD risk, CHD risk, stroke risk, CHD mortality, and stroke mortality. However, suggestive evidence was found for an increased heart failure risk of high egg consumption, and suggestive evidence was found for an increased total CVD- and CHD risk of high egg consumption (≥ 6-7 eggs/week) among subjects with type 2 diabetes.
Any increased risks were practically restricted to findings from Western cohorts, and any protective effects were practically restricted to findings from Asian cohorts. No other effect modification was found by any variables, including baseline cholesterol levels and hypertension.
LIMITATIONS: No evidence was found for an overall association between any level of egg consumption and any CVD end point, except for a possible association with the condition called heart failure. But since the amount of evidence is limited, and no results from cohorts of very large size were included, the possibility of an effect on CVD among specific subgroups of the population can not be excluded. Current evidence shows high egg consumption may increase both risk of CVD/CHD and risk of all-cause mortality among subjects with type 2 diabetes (b).

References:
a) Weggemans RM. Dietary cholesterol from eggs increases the ratio of total cholesterol to high-density lipoprotein cholesterol in humans: a meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2001 May;73(5):885-91. http://www.ajcn.org/cgi/content/full/73/5/885
b) Hoenselaar R. Eggs and mortality from all causes. Canceranddiet.nl June 28. 2010. http://canceranddiet.nl/survival-mortality/eggs.html

Bron: Hoenselaar R. Eggs and Cardiovascular disease. 30 juni 2010. Canceranddiet.nl. http://canceranddiet.nl/cardiovascular_disease/eggs.html

substance P · 1 jul 2010

Nice onderzoek :thumbs:

ballon · 1 jul 2010

Tja , het blijft moeilijk . Ik vraag mij af in hoeverre het vetpercentage van de mensen zijn/waren die uiteindelijk zijn overleden ( of nog leven) door hart&vaatziekten. Zou het vetpercentage en te weinig beweging niet veel meer van belang zijn dan voeding ?

Area1990 · 1 jul 2010

Respect weer dat je zoveel tijd en moeite stopt in het doorspitten van al die studies! :thumbs:

ballon zei:
Zou het vetpercentage en te weinig beweging niet veel meer van belang zijn dan voeding ?

Dat is ook een beetje het wrange gevoel dat ik heb bij dit soort onderzoeken. Begrijp me niet verkeerd, deze onderzoeken zijn ontzettend belangrijk om trends te ontdekken tussen voeding en gezondheid; in 'normale' mensen. De vraag is alleen in welke mate dit relevant is op ons als krachtsporters.
Je kunt stellen dat deze onderzoeken waarschijnlijk toch niet gaan komen in een specifieke doelgroep als (kracht)sporters en het zekere voor het onzekere nemen op basis van deze data. Of je kunt je afvragen in welke mate dit van belang is op ons. Alleen wordt dat zeer moeilijk als de exacte MOA's van eieren op mortality niet eens bekend zijn.

hardcorebuilder · 1 jul 2010

Ik eet 8 eieren (met eigeel) per dag.
doe ik nu 2 jaar ofzo... en volgens mijn bloedonderzoeken die ik minstens 2x per jaar doe ben ik kern gezond.

thats is a fact

ballon · 2 jul 2010

hardcorebuilder zei:
Ik eet 8 eieren (met eigeel) per dag.
doe ik nu 2 jaar ofzo... en volgens mijn bloedonderzoeken die ik minstens 2x per jaar doe ben ik kern gezond.

thats is a fact

Maar wat doet het over 30 jaar met je ?

knikker · 2 jul 2010

ballon zei:
Maar wat doet het over 30 jaar met je ?

Je hebt het niet door, kerngezond.

Dingen als cholesterol en andere risico factoren worden getest.

isdatzo · 2 jul 2010

hardcorebuilder zei:
Ik eet 8 eieren (met eigeel) per dag.
doe ik nu 2 jaar ofzo... en volgens mijn bloedonderzoeken die ik minstens 2x per jaar doe ben ik kern gezond.

thats is a fact

Ik weet niet of je hier verder nog iets mee wilt zeggen, maar zo ja dan begrijp ik niet wat dat moet zijn.

Hoe waren je bloedwaarden voordat je begon met hoge consumptie van eieren, en hoe zijn ze nu?
Hoe weet je wat jouw bloedwaarden zeggen over de kans op overlijden in de toekomst?

isdatzo · 2 jul 2010

knikker zei:
Je hebt het niet door, kerngezond.

Dingen als cholesterol en andere risico factoren worden getest.

Wat wordt er dan getest volgens jou?
totaal cholesterol, HDL, LDL, triglyceriden, de ratio totaal:HDL cholesterol, APO-B, APO A-I?

En wat zegt dit volgens jou? Kijken naar het "cholesterol" kan dan wel een onafhankelijke manier zijn om de kans op (overlijden aan) ziekten te voorspellen.
Maar dat wil niet zeggen dat het voldoende is om alleen naar het cholesterol te kijken:

Our results emphasize the risk of relying on cholesterol alone as a marker of CAD risk. Replacement of carbohydrates with tropical oils markedly raises total cholesterol, which is unfavorable, but the picture changes if effects on HDL and apo B are taken into account. The picture may change again once we know how to interpret the effects of diet on postprandial lipemia, thrombogenic factors, and other, newer markers. However, as long as information directly linking the consumption of certain fats and oils with CAD is lacking, we can never be sure what such fats and oils do to CAD risk.

Bron: Mensink RP. Effects of dietary fatty acids and carbohydrates on the ratio of serum total to HDL cholesterol and on serum lipids and apolipoproteins: a meta-analysis of 60 controlled trials. Am J Clin Nutr. 2003 May;77(5):1146-55. Mensink RP. http://www.ajcn.org/cgi/reprint/77/5/1146

2strong · 2 jul 2010

10 eitjes met dooier per dag,6 maanden lang en een perfect cholesterol

Rybeara · 2 jul 2010

Ik zit toch ook wel aan een 20-30 volledige eieren per week, mijn cholesterol was zelfs aan de lage kant (laatste check bloedafname).
Cholesterol wordt voor 90% genetisch bepaald.

Big-T · 2 jul 2010

Het lijkt mij haast niet haalbaar om precies na te gaan in welke mate de consumptie van eieren een invloed heeft gehad bij hartziekten en/of overlijden? De mensen die in de problemen komen leven gewoonlijk over het algemeen gewoon ongezond, denk eerder dat de oorzaak bij het geheel moet gezocht worden dan bij onafhankelijke voeding.

Mijn gezond verstand zegt mij wel dat als je van één iets relatief veel gaat eten, de nadelen ook versterkt zullen worden. Dus als je matigt met alles weet je gewoon dat je goed zit.

Bij eieren gaat het over de dooiers, dus gewoon zorgen dat je wat meer ei-eiwit en wat minder dooier eet, hoef je je ook geen zorgen te maken.

En karma voor de moeite trouwens.

Rybeara · 2 jul 2010

Zou niet weten waarom je de dooiers zou weggooien, wat een zonde.
Het vet in een eidooier is voornamelijk onverzadigd vet en bevat vitamine A B D E en K.
Trouwens ongeveer de helft van de eiwitten in een ei, zitten in de dooier.

Marter · 2 jul 2010

isdatzo zei:
Hoe waren je bloedwaarden voordat je begon met hoge consumptie van eieren, en hoe zijn ze nu?

+1
Iets anders maar deels vergelijkbaar.
Opa heeft glaucoom maar oogdruk is normaal de druk die ze meten is te hoog voor zn oog.

isdatzo · 2 jul 2010

Area1990 zei:
Dat is ook een beetje het wrange gevoel dat ik heb bij dit soort onderzoeken. Begrijp me niet verkeerd, deze onderzoeken zijn ontzettend belangrijk om trends te ontdekken tussen voeding en gezondheid; in 'normale' mensen. De vraag is alleen in welke mate dit relevant is op ons als krachtsporters.

Juist doordat je daar (misschien wel nooit) antwoord op gaat krijgen, zou ik voorzichtig zijn met het stellen dat een effect voor jou als invididu mogelijk niet geldt.

Ik haal altijd alle informatie uit de artikelen over "effect modificatie". M.a.w. of het effect anders is in bepaalde subgroepen van mensen. Ik heb alleen aanwijzingen gevonden dat personen met diabetes type 2 extra voorzichting moeten zijn, en dat personen uit Aziatische populaties misschien wel "zoveel eieren kunnen eten als ze willen".
Naar lichamelijke activiteit is niet gekeken.

Area1990 zei:
Je kunt stellen dat deze onderzoeken waarschijnlijk toch niet gaan komen in een specifieke doelgroep als (kracht)sporters en het zekere voor het onzekere nemen op basis van deze data. Of je kunt je afvragen in welke mate dit van belang is op ons. Alleen wordt dat zeer moeilijk als de exacte MOA's van eieren op mortality niet eens bekend zijn.

De MOA zal mogelijk nooit bekend worden. Ik kan me dan ook niet vinden in die groep wetenschappers die pas spreken over overtuigend bewijs voor een effect indien de verklaring hiervoor is gevonden.
Wetenschappers dachten ook de verklaring te hebben gevonden voor de reden waarom eieren de kans op hartziekten zouden verhogen (cholesterol). Hierbij zagen ze over het hoofd dat er om te beginnen niet eens een effect bestaat, dus ze hebben gezocht naar een verklaring voor een niet bestaand effect.

Indien een significant effect consistent wordt gevonden in verschillende populaties trek ik mijn conclusies wel. Maar dat moet ieder voor zich weten.

Tot nu toe is het bewijs voor een verhoogde kans op overlijden door hoge consumptie van eieren nog niet enorm sterk (consistent). Maar ik vind het wel in die mate "verontrustend" dat ik mijn ogen niet sluit voor de mogelijkheid dat hoge consumptie niet zonder "gevaren" zou kunnen zijn.

isdatzo · 2 jul 2010

Big T zei:
Het lijkt mij haast niet haalbaar om precies na te gaan in welke mate de consumptie van eieren een invloed heeft gehad bij hartziekten en/of overlijden? De mensen die in de problemen komen leven gewoonlijk over het algemeen gewoon ongezond, denk eerder dat de oorzaak bij het geheel moet gezocht worden dan bij onafhankelijke voeding.

Ik vind dit ook moeilijk haalbaar, maar tegenwoordig hebben we een paar voordelen die we in vroegere studies niet hadden:
-Onderzoeksgroepen zijn soms bijzonder groot (uit dit soort onderzoeksgroepen zijn nog geen resultaten over eieren gepubliceerd).
-Er wordt gecorrigeerd voor alle variabelen die een mogelijke invloed zouden kunnen hebben op een gevonden effect. Bijvoorbeeld:

BMI, smoking, history of hypertension, multivitamin intake, alcohol consumption, vegetable consumption, breakfast cereal, physical activity, treatment arm, atrial fibrillation, diabetes mellitus, hypercholesterolemia, and parental history of premature myocardial infarction.

Maar omdat er nog geen resultaten zijn gepubliceerd uit bijzonder grote onderzoeksgroepen (tot 500.000 of zelfs 1.000.000 personen), en omdat de effecten lang niet in alle onderzoeksgroepen zijn gevonden, blijft er voorlopig onduidelijkheid.

Big T zei:
Mijn gezond verstand zegt mij wel dat als je van één iets relatief veel gaat eten, de nadelen ook versterkt zullen worden. Dus als je matigt met alles weet je gewoon dat je goed zit.

Dat lijkt mij ook. Op basis van wat ik tot nu toe heb gelezen lijkt afwisseling mij het beste.

Big T zei:
Bij eieren gaat het over de dooiers, dus gewoon zorgen dat je wat meer ei-eiwit en wat minder dooier eet, hoef je je ook geen zorgen te maken.

Dat zou best kunnen, maar daar kunnen we helaas niet met zekerheid antwoord op geven. Men dacht altijd dat eierdooiers het cholesterol verhoogden en daardoor de kans op hartziekten. Doordat er geen bewijs is dat de kans op hartziekten stijgt, vervalt ook de theoretische verklaring hiervoor.
Indien hoge consumptie de kans op overlijden al verhoogt, is het nog onduidelijk door welke oorzaken je dan overlijdt.

porterhouse · 2 jul 2010

Je wil niet weten hoeveel eieren ik en menigeen met mij al jaren lang eet.
Overal is wel een onderzoek voor. word eerder ziek van alle onderzoeken als van eieren,vis, melk, vlees enz.

Met ladingen zware metalen, antibiotica etc etc.

Robjee · 2 jul 2010

Martijn Katan in zijn radiocolumn over eieren en gezondeid. Zijn advies:
Hetzelfde als dat van 1968: maximaal drie per week.
http://www.mkatan.nl/radio-en-tv/334-10-mei-zijn-eieren-goed-of-slecht.html

isdatzo · 2 jul 2010

Robjee zei:
Martijn Katan in zijn radiocolumn over eieren en gezondeid. Zijn advies:
Hetzelfde als dat van 1968: maximaal drie per week.
http://www.mkatan.nl/radio-en-tv/334-10-mei-zijn-eieren-goed-of-slecht.html

Had het ook al gelezen. Vind het altijd erg interessant om de topics op zijn site bij te houden.
Zijn algemene kennisniveau binnen het vakgebied zal ongetwijfeld erg hoog liggen.

Maar................
Het onderbouwen van zijn punten is wel voor verbetering vatbaar. Nu ook weer.

Ik quote Katan:

Vroeger vertelden de wetenschappers: eidooier bevat veel cholesterol, daar gaat het cholesterol in je bloed van omhoog[3] en dat is slecht voor je hart.[4]

Hij verwijst naar referentie 4. Maar wat staat er in de abstract van dit artikel:

In an average follow-up of 20 y, 1550 new myocardial infarctions (MIs), 1342 incident strokes, and 5169 deaths occurred. Egg consumption was not associated with incident MI or stroke in a multivariate Cox regression.

Wat vindt jij nou van zijn manier van onderbouwen Robjee?

Eieren en hartziekten. Is er bewijs voor een effect? Een literatuuroverzicht.

Advanced Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

*****

Ripped Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

Monstrous Giant

Ripped Bodybuilder

Competitive Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

Cool Novice

Competitive Bodybuilder

Humongous Ruler

Competitive Bodybuilder

Ripped Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

Advanced Bodybuilder

Colossal Veteran

Dutch Bodybuilder

Advanced Bodybuilder