Sinterklaas bezoekt vandaag de Haagse wijk Transvaal. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar is het niet. De organisatie van het feest is de bedreigingen van ouders en agressie van hun kinderen zat. „Ik maak je dood, ik maak je dood!”
Wim Deetman zegt het met een lach, maar hij is uiterst serieus. Een sinterklaasfeest dat niet doorgaat, dat is te gek voor woorden. Desnoods zet de burgemeester van Den Haag zelf een mijter op en trekt hij te paard door de straten van Transvaal.
„Als het moet, dan moet het. Die honderden kinderen hebben gewoon recht op Sinterklaas”, zegt Deetman in zijn werkkamer op het stadhuis. „Maar van een geannuleerd feest gaat bovenal een heel vervelend signaal uit. Dat heel Nederland veilig sinterklaas kan vieren, behalve Transvaal. Daar zou het te gevaarlijk zijn. En dat is natuurlijk onzin.”
De burgemeester hoeft zich niet te verkleden. De ’echte’ goedheiligman komt vanmiddag gewoon naar de Haagse wijk. In de plaatselijke sporthal, dat wel. Daar is het toezicht makkelijker dan op straat en kunnen eventuele ongeregeldheden direct de kop in worden gedrukt.
Want zo ernstig is de situatie, vertelt Joke van den Boomen van de stichting Haagse Hopjes. Drie weken geleden meldde ze via de website van de wijk dat zowel de lampionnenoptocht als het sinterklaasfeest niet door zou gaan. De veiligheid van de kinderen en de medewerkers kon niet worden gewaarborgd vanwege toenemende agressie van ouders en hun kroost. Een klein bericht dat insloeg als een bom.
De media doken erop en burgemeester Deetman reageerde onmiddellijk: ’Dit kan niet! Iedereen in Den Haag moet gewoon sinterklaas kunnen vieren.” Cameraploegen trokken door de wijk, op zoek naar rebellerende jongeren.
Joke van den Boomen (61) wil in haar appartement middenin Transvaal wel praten over problemen in ’haar’ wijk, maar eerst moet haar iets van het hart. De opschudding had helemaal niets met Sinterklaas te maken, zegt ze. „We vieren dat feest al jaren, en met de Sint zelf is nog nooit iets gebeurd. Het lijkt nu net alsof een traditioneel Nederlands feest door allochtone jongeren onmogelijk wordt gemaakt.”
Maar dat er problemen zijn in Transvaal, zal Van den Boomen niet ontkennen. „De agressie onder kinderen en vooral hun ouders neemt toe. Als we een lampionnenoptocht houden met vijfhonderd kinderen, moeten we 1500 lampionnen kopen. De rest wordt gestolen. Niet eens door de kinderen, maar meestal door vader of moeder. Ik spreek ze erop aan, maar ze snappen het niet. Ze snappen het gewoon niet!”
Van den Boomen richtte tien jaar geleden samen met enkele betrokken buurtbewoners de stichting Haagse Hopjes op, ’om een einde te maken aan de ellende op straat’. Ze zagen van dichtbij kinderen op steeds jongere leeftijd met drank en drugs in de weer. De wijk verkleurde in rap tempo. De arbeidersbuurt van vroeger veranderde in een multiculturele achterstandswijk, met alle bijbehorende problemen. De criminaliteit was enorm, zegt ze. Zelfs overdag. De kinderen handelden vooral uit verveling, merkten de vrijwilligers. De stichting helpt de jeugd daarom al een decennium lang aan gratis speelgoed. In de wijk staan op vijf pleinen containers vol driewielers, fietsen, skelters, skeelers en ballen. 5500 kinderen zijn er bij ingeschreven. Haagse Hopjes organiseert daarnaast tal van losse evenementen.
Een groot succes, zegt zowel de stichting als de gemeente. Burgemeester Deetman: „De Haagse Hopjes zijn essentieel voor Transvaal. De sociale functie is enorm. Die containers zijn ontmoetingsplekken geworden voor zowel kinderen als de ouders.” Van den Boomen: „Drugsgebruik zie je niet meer op de pleinen. In ieder geval niet op de tijden dat de speelgoedcontainers zijn geopend. Er gebeurt hier echt veel goeds.”
Toch is ze sinds een jaar of twee minder gelukkig met mensen in de buurt. Ze praat over Marokkaanse jongens die dreigend met messen langs springkussens lopen. Over Turkse moeders die de broodjes van de medewerkers stelen.
Over kleine kinderen die, wanneer de vrijwilligers aan het einde van de dag de containers sluiten, met stenen en blikjes naar ze gooien. Over ouders die hun kinderen niet in de rij voor de containers laten wachten, maar naar voren duwen en intussen een grote mond opzetten. Over een medewerker die onlangs een mes op de keel kreeg van een boze vader. Over die drie keer dat ze zelf werd bedreigd. Over een groepje opgeschoten jongens dat een peperdure quadbike stal.
„Je weet het, je voelt het”, zegt Van den Boomen. „Je ziet de jongens loeren. De capuchons gaan op. Dan hoor je een hoop herrie en weg is de quad. Daar baal ik dan zo verschrikkelijk van. Dat moeten we dan blijkbaar maar accepteren.”
Van den Boomen weigert dat. Daarom het bericht over het sinterklaasfeest dat niet door zou gaan. „Het was een wanhoopsactie, zegt ze nu. „Het feest zelf heeft nooit ter discussie gestaan. We wilden aandacht voor de problematiek.”
Als dat de opzet was, dan slaagde die glansrijk. Drie dagen nadat burgemeester Deetman er lucht van kreeg, zat hij met de politiechef en de organisatie aan tafel. „De stichting heeft altijd heel veel te danken gehad aan Deetman”, zegt Van den Boomen. „Hij is niet voor niets onze beschermheer. Deetman heeft zich altijd hard gemaakt voor ons, regelde subsidie als het nodig was. Maar de laatste tijd werd er gewoon minder naar ons geluisterd. Sinds de brief hebben we al drie keer met een gemeenteambtenaar vergaderd over de problemen in Transvaal.”
In het nieuw aangelegde wijkpark van Transvaal zorgen Abdul Ochan (40) en Necip Laçin (55) voor de uitleen van het speelgoed. Vandaag is het rustig, maar ’s zomers staat het park vol fietsen en skelters. Meestal is de sfeer prima, maar soms verpesten ouders het spelen voor hun kind, zegt Laçin. „Dan weigeren ze bijvoorbeeld een identiteitskaart te tonen en moet ik het speelgoed afpakken. Vorig week nog.” Dan maakt een boze vader soms een schietbeweging of haalt zijn vinger langs zijn keel, vertelt hij. „Ik maak je dood, ik maak je dood!”
De stichting heeft met de politie en de gemeente afgesproken dat in die gevallen voortaan direct 112 wordt gebeld in plaats van het wijkbureau. „Daar hebben we wel moeite mee. Dat is bedoeld voor zaken op leven en dood, maar ze willen de problemen goed in kaart brengen”, zegt Van den Boomen.
„Geloof me, de gemeente zit er bovenop”, bezweert Deetman. Hij gaat regelmatig de wijk in, praat met bewoners, bezoekt de Haagse Hopjes. „We werken met politie, welzijnswerkers, kondigen samenscholings- en alcoholverboden af. Asociaal gedrag steekt zo nu en dan heftig de kop op. Maar het gaat in Transvaal al een stuk beter dan vroeger.”
„Natuurlijk heb ik nagedacht over stoppen”, zegt Van den Boomen. Maar het is mijn wijk. Mijn Transvaal. Dat doe je niet. Wat gebeurt er dan met al die kinderen?”
Trouw
Nu een stukje waar wel nationaliteiten worden genoemd.
)
