Nooit gedacht dat ik op DBB dit onderwerp nog eens zou aanhalen.
Is er een genocide gepleegd op de Armenen in 1915 zoals zij zelf beweren?
Nee.
Zijn er Armenen vermoord destijds in het Ottomaanse Rijk?
Ja.
Wat is er eigenlijk in ‘grote lijnen’ gebeurd destijds?
De oorlog tussen de Russen en Ottomanen in 1877-1878 heeft de Ottomanen niet goed gedaan. Ze (De Russen) hadden ‘handlangers’ binnen het Ottomaanse rijk voor zich gewonnen, namelijk de Armenen. Verschillende Armeense comités waren destijds al beïnvloed door diverse politieke en revolutionaire gebeurtenissen in Europa. Met de samenwerking met Rusland hoopten zij op een onafhankelijk ‘Great Armenia’ ten Oosten van het huidige Turkije.
Na de oorlog tussen de Ottomanen en de Russen werden de Armenen goed bewapend door onder andere de Russen. Heel veel gewapende incidenten en gerilla-aanvallen op het Ottomaanse leger en bevolking volgde toen:
Juni 1890 - Erzurum
De regering komt erachter dat Armeense rebellen wapens verstoppen in een plaatselijke kerk. Bij een doorzoeking worden de wapens gevonden en schreeuwen de Armeense rebellen ‘moord en brand’.
1891 - Sason
De Armeense rebellenleider Mihran Damadyan komt vanuit Istanbul naar Sason en organiseert een aanval op lokale overheid en burgers.
1892 - Merzifon, Yozgat & Kayseri
In deze steden worden Armeense brochures uitgedeeld door de rebellen waarin de Armeense bevolking wordt opgeroepen om de wapens op te pakken tegen de Turkse bevolking.
30 september 1895 - Zeytûn
Armeense comités en rebellengroepen organiseren in de plaats Zeytûn een grote opstand en dit resulteert in ongeveer 20.000 doden (burgers en ambtenaren).
1 juni 1896 - Van
Armeense rebellen organiseren wederom een opstand maar worden dit keer opgepakt door de lokale overheid.
Augustus 1896 - Istanbul
Armeense rebellen proberen de Ottomaanse bank aan te vallen, ook dit mislukt.
21 juli 1905 - Istanbul
De Armeense rebellen Krisdapor Mikaelyan, Vram Şabuh Kendiryan, Erdar Joris, Lipa Rips, Ardaş Haçik, Konstantin Kabulyan, Mari Zayn, Hamparsum Ağacanyan, Kris Fenerciyan, Karlo Yuvanoviç voeren een bomaanslag uit op de toenmalige heerser van het Ottomaanse Rijk, Sultan Abdülhamid II. De Sultan overleeft het maar vele burgers komen om het leven.
1905 - Adana & Maraş
Diverse Armeense comités komen in Parijs bijeen en besluiten om ‘onafhankelijkheid’ uit te roepen in de steden Adana en Maraş. Hiermee willen ze een ingang creëren naar de Middelandse Zee om met hun ‘bondgenoten’ Frankrijk en Rusland daar de havens te beheersen. Het plan is in gang gezet door plaatselijke Armeense rebellen en voordat de Ottomaanse overheid dit in de gaten had waren er al talloze onschuldige burgers vermoord.
Toen er in 1914 de wereldoorlog uitbrak en de Ottomanen de kant van de Duitsers kozen, besloten de Armeense mensen/rebellen met Ottomaanse nationaliteit (!) zich te keren tegen de Ottomaanse rijk hand in hand met Rusland. Rusland viel ten Oosten van het toenmalige Ottomaanse rijk, het land binnen (nu Georgië). Samen met/in opdracht van de Russen hebben Armeense rebellen heel veel burgers vermoord.
24 april 1915
Nadat de Ottomaanse regering inzag dat de Armeense comités en rebellen overal in het land opstanden veroorzaakten en burgers vermoordden, besloten zij alle rebellenleiders en comité-leden op te pakken en te deporteren. Zij zijn letterlijk verplaatst naar gebieden waar ze gevangen werden gezet. Exacte aantallen zijn terug te vinden in het nationaal archief.
Zijn er ‘miljoenen’ Armenen vermoord? Nee, want zoveel Armenen bestonden destijds niet eens.
Hier een kaart met de burgeraantallen die etnisch Armeens waren. Let op, hier was Syrië en Noord-Irak nog onderdeel van Ottomaanse Rijk.
Er woonden toen dus ongeveer 1,2 miljoen Armenen in het hele rijk. Dus ‘miljoenen’ doden is sowieso niet mogelijk.
Zijn er dan helemaal geen mensen vermoord? Natuurlijk wel maar dat is ook vrij logisch in een land wat in oorlog is met Rusland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Britannië, Italië.
Voor de duidelijkheid: ik verdedig hier absoluut niet het standpunt dat er geen Armenen zijn vermoord. Maar zij zijn zeker niet gepland, systematisch uitgeroeid. En zeker niet in die aantallen want met zoveel waren ze niet eens.
Daarnaast: als je als ‘groepjes’ jarenlang burgers, lokale politie/leger vermoord en vervolgens met de vijand die notabene jouw land invalt samenzweert dan moet je ook niet huilen als je wordt opgepakt en eruit wordt gezet.
Dit onderwerp is helaas een politiek spel/debat en heeft niks te maken met de realiteit. Armeense lobby’s en zelfs de regering hebben nooit open gestaan voor een onafhankelijk onderzoek.
Bronnen:
http://turksandarmenians.marmara.edu.tr