'Het luxe speeltje van een kleine club oligarchen, bankiers en sjeiks'
In Europa is woedend gereageerd op de elitecompetitie van topclubs. Onze correspondenten peilen de stemming in Engeland, Duitsland en Spanje.
DION MEBIUS
Spanje
'Een geldzuchtige en harteloze beslissing.' Luís Figo, die ooit een varkenskop naar zijn hoofd kreeg geslingerd om zijn 'verraderlijke' overstap van FC Barcelona naar Real Madrid, stond maandag vooraan om zijn oude liefdes te veroordelen. Hun aansluiting bij de Super League 'dient enkel de belangen van de zelfzuchtige clubeigenaren, die al lang geleden stopten met zich te bekommeren om hun eigen fans', brieste de Portugees.
Zoals Figo reageren velen in en rond de Spaanse voetbalwereld woedend op de plannen van de grootste drie vaderlandse clubs, FC Barcelona, Real Madrid en Atlético Madrid. Hun nieuwe Super League is 'het luxe speeltje van een kleine club oligarchen, bankiers en sjeiks', verwoordt El País-columnist Santiago Segurola dinsdag de breed gedeelde afschuw. Het exclusieve toernooi zal de nationale Europese competities verwoesten, schrijft Segurola. En dat midden in 'de horror van een pandemie'.
Achter de grote drie hebben de overige Spaanse clubs op het hoogste niveau de rijen gesloten. Geen seconde had het over aansluiting bij de Super League gepiekerd, aldus Sevilla, de huidige nummer vier van de Spaanse competitie. Athletic Club uit Bilbao, finalist in de laatste twee Spaanse bekerfinales, stelt 'het ten diepste oneens te zijn' met de Super League, bekokstoofd 'achter de rug van de Uefa'.
Anders dan in andere landen was de Spaanse regering niet zo stellig in haar afwijzing. Pas laat op maandag liet minister Rodríguez Uribes van Sport van zich horen. Zijn regering 'steunt de Super League niet'. Niet zozeer vanwege de vorm van de nieuwe competitie, maar vanwege het gebrek aan steun in de rest van de voetbalwereld. Hij drukte de clubs op het hart om tot 'een breed akkoord' te komen 'dat het voetbal ten goede komt'.
Die dubbelzinnige reactie zal als een overwinning zijn onthaald door Florentino Pérez, de voorzitter van Real Madrid en de hoogste baas van de nu al beschadigde Super League. In het tv-programma El Chiringuito probeerde hij de competitie te verkopen als de verlossing van het voetbal. Hij wees op de grote verliezen in de voetbalwereld door de coronacrisis. 'De situatie is erg dramatisch. We moeten nu het voetbal redden, zodat we de komende twintig jaar weer in vrede kunnen leven.'
Met het extra geld dat de topclubs in de Super League kunnen verdienen met de uitzendrechten, zijn de kleinere clubs in de nationale competities gebaat, aldus Pérez. 'Dat geld vloeit naar iedereen. Wij kopen dan spelers, kunnen solidair zijn. Als er geen geld wordt opgehaald, kan dat niet.' Aan de grote winsten die voor Real in het verschiet liggen, denkt hij naar eigen zeggen nauwelijks. 'Alles wat ik doe, is voor het welzijn van het voetbal.'
Engeland
'Gecreëerd door de armen, gestolen door de rijken' staat op een spandoek bij Old Trafford
In Engeland, de bakermat van het voetbal, worden de plannen voor een European Super League gezien als diefstal van 'the beautiful game'. Daags na de begrafenis van zijn opa leidde prins William de voetbalrevolutie. 'Ik deel de zorgen van de fans over de supercompetitie en de schade die het zal toebrengen aan de sport waarvan we houden', zei de toekomstige koning en erevoorzitter van de Engelse voetbalbond.
Premier Boris Johnson noemde de plannen 'krankzinnig'. Alle Engelse kranten openden met het nieuws, dat door The Sun 'The Great Game Robbery' wordt genoemd.
Bij de wedstrijd tussen Leeds en Liverpool, maandagavond, demonstreerden fans van de thuisclub buiten het stadion tegen de elitecompetitie. Leeds-spelers droegen bij de warming-up T-shirts met de tekst 'Earn It!'. Abba's hit Money, Money, Money klonk uit de luidsprekers.
Supporters van Manchester City, Arsenal en Manchester United gingen naar hun eigen stadions om hun onvrede te tonen. 'Gecreëerd door de armen, gestolen door de rijken', stond op een spandoek bij Old Trafford, een tekst die het gevoel van onrechtvaardigheid samenvat.
Supporters voelen zich verraden, temeer omdat ze in de plannen van de European Super League worden weggezet als 'oude fans' inwisselbaar voor 'fans van de toekomst'. Dat is een enorme klap voor trouwe fans, die hun club al hun hele leven overal achterna reizen, die tienduizenden ponden hebben uitgeven om hun helden te zien spelen, voor wie voetbal meer is dan leven en dood. Hun loyaliteit is niets waard in de ogen van de eigenaren uit Amerika en Azië, die slechts op geld uit zijn.
Nadat Manchester Uniteds Bruno Fernandes maandag als eerste topspeler van de betrokken clubs had gedurfd zijn ongenoegen kenbaar te maken, sloten anderen zich een dag later bij de Portugees aan, onder wie zijn ploeggenoot Marcus Rashford.
Old Trafford-legendes Sir Alex Ferguson en David Beckham zien evenmin iets in de plannen, wat ook geldt voor Liverpool-manager Jürgen Klopp. De 'Alleingang' van de top-zes is immers in strijd met You'll never walk alone, het clublied van Liverpool.
Voetbalanalisten Ian Wright en Gary Neville hielden emotionele toespraken over de veramerikanisering van het voetbal, waarin ze hun woede uitten op de clubs waarvoor ze jarenlang hebben gespeeld: Arsenal en Manchester United.
Arsene Wenger, de legendarische Arsenal-manager, noemde het een slecht idee. 'Voetbal moet bijeen blijven. Het is gebaseerd op sportieve prestaties en op de geschiedenis waarop het is gebouwd.' Met name het besloten karakter van de competitie druist in tegen het Engelse gevoel voor fair play.
Maar wat te doen? De regering van Boris Johnson was snel uit de startblokken. In het Lagerhuis beloofde de verantwoordelijke minister Oliver Dowden desnoods de mededingingswetgeving aan te passen om deze miljardairsopstand neer te slaan.
Tevens overweegt de Britse regering de betrokken clubs op te zadelen met een extra belasting op financiële meevallers. Het weigeren van visa voor buitenlandse spelers van de top-6 is een andere optie, alsmede het tegenwerken van wedstrijden op Engelse bodem.
Voor vier van de zes Engelse clubs dreigt zelfs een vervroegd einde aan het huidige Europese avontuur. De Uefa overweegt om Chelsea en Manchester City uit de Champions League te zetten, en Arsenal en Manchester United uit de Europa League.
De Premier League is fel tegen de Super League en de roep wordt steeds luider om de zes clubs als paria's te verbannen uit de nationale competitie en de Engelse bekercompetities.
Chelsea en Manchester City zouden hebben besloten uit de Super League te stappen.
Duitsland
Oud-international Rudi Völler: dit is een misdaad tegen het voetbal
'Dit is een misdaad tegen het voetbal.' Rudi Völler verwoordde zijn misnoegen krachtig. De 60-jarige ex-aanvoerder van de Mannschaft pleitte er in Bild voor clubs die het plan ondersteunen radicaal te straffen. Ze zouden aan geen enkele competitie meer mogen meedoen, ook de vrouwenelftallen en de jeugd niet.
Lukas Podolski, een oud-international van recenter datum, deelde zijn afschuw op Twitter. 'Dit is een walgelijk project, niet eerlijk, en ik ben teleurgesteld dat verenigingen die ik vertegenwoordigd heb eraan meedoen.' De Duitse aanvaller speelde drie seizoenen voor Arsenal.
In Duitsland is het grote geld in het voetbal sowieso een bijzonder gevoelig onderwerp. Dat komt mede door de machtige supportersverenigingen, die een goede lobby hebben. Een andere reden is het bepaald niet vlekkeloze blazoen van de Duitse voetbalbond DFB, die steekpenningen blijkt te hebben betaald voor het binnenhalen van het WK voetbal in 2006.
Maar natuurlijk gingen alle ogen eerst naar Bayern München, vorig jaar winnaar van de Champions League en de enige Duitse club die momenteel tot de absolute Europese top behoort. Bestuursvoorzitter Karl-Heinz Rummenigge keurde het idee af en benadrukte dat de club ook niet betrokken was geweest bij de planning van de Super League.
Dat is interessant, omdat München tot een paar jaar geleden tot een van de aanzwengelaars gold van een nieuwe Europese topcompetitie. Maar na kritische onthullingen daarover, onder andere in Der Spiegel, en woedende protesten van de in Duitsland bijzonder machtige supportersorganisaties heeft de club haar zinnen gezet op hervorming van de Champions League.
Ook voor RB Leipzig, de huidige nummer twee in de Bundesliga, staat de Super League 'totaal niet ter discussie', zoals bestuursvoorzitter Oliver Mintzlaff maandag op de website liet weten. 'Wij zijn voorstander van een sportieve competitie.' Leipzig behoort in het plan tot de clubs die, net als Ajax, slechts in aanmerking zouden kunnen komen voor de wild cards.
De enige club die de deur op een kier laat, is Borussia Dortmund. Voorzitter Hans-Joachim Watzke wees erop dat de European Club Association, waarvan Borussia lid is, het idee afwijst. Zelf nam hij geen stelling. Net als Bayern München wordt de club uit het Ruhrgebied uitgenodigd als oprichtingslid van de Super League. Voor een club die momenteel vijfde staat in de Bundesliga en nog niet zeker is van Europees voetbal volgend jaar, is het idee van zo'n elitecompetitie extra aantrekkelijk.