Transvetten in Nederland bijna verdwenen
In de VS is ophef onstaan over het gebruik van transvetten, onverzadigd vetten die dezelfde negatieve kenmerken voor de gezondheid hebben als verzadigde vetten. De voedselautoriteiten van New York verbieden daarom per 1 juli 2008 het gebruik van de ‘slechte’ vetten in snackbars, restaurants en pizzeria’s. Dat zou heel wat klachten aan hartziekten schelen. Maar Amerika is Nederland niet. Nadat de negatieve effecten tien jaar geleden bekend werden, heeft de horeca het gebruik ervan sinds 2002 gehalveerd. En Unilever is volgens eigen zeggen al bijna ‘transvetvrij’.
Transvetten ontstaan met name bij het harden van plantaardige oliën in de voedselverwerkende industrie. De olie – of zacht vet – krijgt daardoor een harder karakter die brosheid aan koekjes en knapperigheid aan frites geeft. Bovendien kan het harde vet langer worden bewaard, een uitkomst voor snackbars, de horeca en bakkerijwereld. In tegenstelling tot onverzadigde vetzuren zorgen transvetten echter voor een hoger cholesterolgehalte en aanzienlijk meer kans op diabetes. De overheid heeft daarom als norm gesteld dat de voedingsmiddelenindustrie niet meer dan één procent transvetzuren in producten mag gebruiken.
Volgens Claudia Oomen, unitmanager bij het produktschap MVO (Margarine, Vetten en Oliën) en projectleider van de campagne ‘verantwoord frituren’, heeft de industrie de laatste drie jaar een ‘enorme slag’ gemaakt, vooral in de margarines. “Belangrijke bronnen van transvetten zijn zuivel en vlees, koek en gebak en natuurlijk de harde frituurvetten”, zegt Oomen. “Aan de eerste twee kunnen we weinig doen. Voor de laatste hebben sinds 2004 de campagne ‘verantwoord frituren’ lopen die eind deze maand is afgelopen.”
Een groot succes, meent ze. “Bij de start gebruikte de horeca 10 procent vloeibaar vet. De rest was vast. Nu ligt dat op de helft. Een herstart van de campagne is wenselijk, het belang van het onderwerp staat buiten kijf. Vraag is alleen wie het zal gaan betalen om het hard te maken”, aldus Oomen.
Ondertussen is Unilever goed op weg om geheel ‘transvetvrij’ te worden. “Onze cholesterolverlagende margarines zijn dat al. Bij de overige margarines zijn transvetten er eind 2007 uit”, zegt woordvoerder Gerbert van Genderen-Stort. “We moeten alleen goede vervangers voor transvetten vinden die de smaak gelijk houden.”
Terugdringen van transvetten past volgens hem uitstekend in het ‘nutricion enhanchement program’, het bredere programma van Unilever dat sinds haar vitaliteitsmissie wereldwijd wordt toegepast. “De afgelopen twee jaar hebben we het gebruik van vetten, suikers en zout met respectievelijk 15.000, 10.000 en 2000 ton verminderd”, aldus Van Genderen-Stort. “Overgewicht en hart- en vaatziekten gaan immers iedereen aan.”
