- Lid geworden
- 31 jul 2006
- Berichten
- 4.552
- Waardering
- 342
- Lengte
- 1m85
Wat een kneus is het ook.
Ik wil niet dat er zo over mijn aspirant-vriend gepraat word.
Nieuws Rechtzaak tegen wilders
- Topic starter 4 Myself
- Startdatum
- Volgers 9
Bezoekers in dit topic
Ik wil niet dat er zo over mijn aspirant-vriend gepraat word.
- Lid geworden
- 26 sep 2010
- Berichten
- 12.826
- Waardering
- 960
- Lengte
- 1m80
- Massa
- 128kg
- Vetpercentage
- 19%
Deze hele zaak is gewoon een grote aanfluiting! Wilders heeft nergens schuld aan dus kan nooit veroordeeld worden! Echt weer zo'n belachelijke aktie van de rechtelijke macht. Het moet niet gekker worden.
- Lid geworden
- 18 nov 2005
- Berichten
- 11.592
- Waardering
- 764
Beetje onzinnige reactie maar wel typerend. Zo belachelijk is het nu ook weer niet, ik ben het er mee eens dat dit beter in het publieke debat uitgekristalliseerd kan worden maar het is, zoals iemand al eerder opmerkte, wellicht wel nuttig om nu eens te zien waar de scheidslijn wordt getrokken tussen vrijheid van meningsuiting en belediging. En ja, de rechterlijke macht is daarin onafhankelijk of tracht dat zo zuiver mogelijk te zijn. Zoveel vertrouwen heb ik wel in ons systeem.
Laatst bewerkt:
- Lid geworden
- 26 sep 2010
- Berichten
- 228
- Waardering
- 13
Daarom is zijn keuze om terug te vallen op zijn zwijgrecht ook zo "naar" in deze context, vandaar dat je aan de ene kant de uitlokkende opmerking van rechter moors ook wel kan begrijpen. In principe wordt de rechtzaak nu simpelweg een getouwtrek welles nietes gevecht tussen OM/Mos en het oproepen van (on??)partijdige getuigen aan de kant van Wilders.
- Lid geworden
- 11 mei 2007
- Berichten
- 11.132
- Waardering
- 410
Niet alleen geef je met deze post aan dat je kortzichtig bent en waarschijnlijk het denkniveau van een speenvarken bezit, tevens laat je zien dat je algemene ontwikkeling ver onder de maat is. Bijvoorbeeld heeft de rechtelijke macht nog helemaal geen uitspraak gedaan.
- Lid geworden
- 26 sep 2010
- Berichten
- 12.826
- Waardering
- 960
- Lengte
- 1m80
- Massa
- 128kg
- Vetpercentage
- 19%
Kijk, dit is nu beledigen! En dat is precies wat Wilders niet heeft gedaan! Tussen feiten en fictie zit een groot verschil.
En het feit dat jij mij al na 1 opmerking zo bestempeld houdt in dat je of heel erg gefrustreerd bent door deze zaak of niet weet wat het woord respect inhoud.
- Lid geworden
- 18 nov 2005
- Berichten
- 11.592
- Waardering
- 764
Nee, Wilders heeft inderdaad nog nooit beledigende dingen geroepen over bepaalde mensen, right?
Als dit nu de issue was dan had hij natuurlijk al schuldig bevonden maar het gaat erom of dat dit nu is toegestaan zo gekeken naar de vrijheid van meningsuiting of dat er daarin een grens getrokken gaat worden. Beetje haastig geschreven maar **** ik ga nu eten.
Als dit nu de issue was dan had hij natuurlijk al schuldig bevonden maar het gaat erom of dat dit nu is toegestaan zo gekeken naar de vrijheid van meningsuiting of dat er daarin een grens getrokken gaat worden. Beetje haastig geschreven maar **** ik ga nu eten.
- Lid geworden
- 31 jul 2006
- Berichten
- 4.552
- Waardering
- 342
- Lengte
- 1m85
De zaak is volgens mij meerdere malen geseponeerd, dus zo kortzichtig is het allemaal niet.
Ik vermoed dan ook weer dat dit een kreet om aandacht is van je.
Wie ben jij om over iemands niveau te oordelen?
---------- Toegevoegd om 18:39 ---------- De post hierboven werd geplaatst om 18:38 ----------
Nee, Wilders heeft inderdaad nog nooit beledigende dingen geroepen over bepaalde mensen, right?
Als dit nu de issue was dan had hij natuurlijk al schuldig bevonden maar het gaat erom of dat dit nu is toegestaan zo gekeken naar de vrijheid van meningsuiting of dat er daarin een grens getrokken gaat worden. Beetje haastig geschreven maar **** ik ga nu eten.
Eet smakelijk vriend van me
- Lid geworden
- 26 sep 2010
- Berichten
- 12.826
- Waardering
- 960
- Lengte
- 1m80
- Massa
- 128kg
- Vetpercentage
- 19%
Deze hele zaak gaat toch over het beledigen van moslims, omdat ie de koran zgn vergeleken heeft met mein kampf en het aanzetten tot haat door uitpraken die Wilders gedaan zou hebben.....
Of heb ik het niet goed gevolgt?
Of heb ik het niet goed gevolgt?
- Lid geworden
- 11 mei 2007
- Berichten
- 11.132
- Waardering
- 410
Nee Wilders heeft inderdaad nog nooit mensen beledigd of systematisch in een hoek gezet, discrimineren? Dat woord komt nieteens voor in zijn vocabulair. Al die aanklachten tegen hem zijn gedan door mensen met veel te lange tenen, want onze blonde God heeft natuurlijk altijd gelijk.
Als je nog meer wijsheden hebt, zoals 'tussen feiten en fictie zit een groot verschil' dan houd ik me graag aanbevolen.
Nee, inderdaad de post blinkte uit van de nuance en objectiviteit, je hebt volkomen gelijk.
Natuurlijk. Dit is dan ook het internet, in het echt zou ik niemand durven te beledigen op de toon die ik net aan sloeg. Gelukkig kan dit hier wel en zijn er altijd nog mijn e-buddies die mij aandacht kunnen geven. Geeft me weer moed om door te leven, bedankt nog!
Wie ben jij om je daar iets van aan te trekken?
- Lid geworden
- 4 sep 2009
- Berichten
- 701
- Waardering
- 26
- Lengte
- 1m93
- Massa
- 104kg
- Vetpercentage
- 16%
- Lid geworden
- 26 sep 2010
- Berichten
- 12.826
- Waardering
- 960
- Lengte
- 1m80
- Massa
- 128kg
- Vetpercentage
- 19%
Yep, hoogstens gefrustreerd, een ras echte internet hooligan! Toevallig kraker
Dan begrijp ik je frustaties wel wat beter.maar ipv interessant, veroordelend en cynisch doen lees ik liever waarom jij vind dat deze rechtzaak wel op zijn plaats is en waarom jij vind dat Wilders wel schuldig is. Daar gaat dit topic toch over...
- Lid geworden
- 11 mei 2007
- Berichten
- 11.132
- Waardering
- 410
Ik vind niet dat Wilders schuldig is.
Ik denk niet dat hij veroordeeld word, maar ik denk wel dat het belangrijk is dat duidelijk wordt waar vrijheid van meningsuiting stopt.
Ik denk niet dat hij veroordeeld word, maar ik denk wel dat het belangrijk is dat duidelijk wordt waar vrijheid van meningsuiting stopt.
- Lid geworden
- 25 sep 2007
- Berichten
- 2.944
- Waardering
- 82
- Lengte
- 1m78
- Massa
- 126kg
Wat een gehuil over niks.
Wat pas een proces waardig is zijn de gasten in Marokko die voor het internationaal gerecht gesleept moeten worden. Die gasten hebben in het afgelopen half jaar ontelbaar veel christenen 's nachts uit hun bed gelift en per direct het land uitgezet.
Daarbij zijn de subjectieve uitingen van Wilders niks bij. No way dat het gerecht Wilders schuldig gaat bevinden. Dat zou pas een flater zijn. Dat zou betekenen dat je tegenwoordig niks meer kan zeggen omdat iedereen lange tenen heeft. Grow Up!
Dit is gewoon verspilling van tijd en geld.
- Lid geworden
- 13 jun 2005
- Berichten
- 36.950
- Waardering
- 279
Ik vind dit wel een toepasselijk artikel.
Over respectloosheid, beledigen en kwetsen
door Floris van den Berg
29 februari 2008
Vrijheid van expressie is essentieel voor een open samenleving
Vrijheid van expressie is het fundament van de open samenleving. In een open samenleving gaat het erom dat mensen met verschillende denkbeelden en culturen vreedzaam naast elkaar leven en de opvattingen en cultuur van anderen tolereren, binnen de grenzen van de wet. Mensen hoeven geen respect te hebben voor elkaars opvattingen of cultuur. Tolerantie is genoeg. Zo hoef je ook niet alle kleding en modes mooi te vinden. Publicist Erik van Ree schrijft: ‘Tolerantie is de aanvaarding van de afwezigheid van respect.’ En, andersom: ‘Respect eisen is de essentie van intolerantie.’
Er dienen zo min mogelijk beperkende gronden te zijn voor de vrijheid van meningsuiting. Alleen als er sprake is van clear and present danger waarbij mensen lichamelijk bedreigd worden of indien er sprake is van fysiek geweld moet de overheid de vrijheid van meningsuiting inperken. Zoals bijvoorbeeld het roepen van ‘BRAND!’ in een volle schouwburg, wanneer er geen brand is.
De Islam, of wat voor levensbeschouwing dan ook, in Nederland verdient geen (extra) rechtsbescherming of respect. Een open samenleving is gebaseerd op tolerantie. Tolerantie betekent het accepteren – desnoods met gekromde tenen – van de opvattingen waarvoor je nu juist helemaal geen respect hebt.
Het klinkt paradoxaal, maar dat er in een samenleving de vrijheid om te beledigen en te bespotten is, is een teken van beschaving. Dat betekent dus dat de overheid geen rekening hoeft te houden met het beschermen van waarden en gevoeligheden van (religieuze) groeperingen. Beledigen en spot moeten mogen. Het probleem met beledigen (al dan niet als het gevolg van spot en humor) is dat het subjectief is. Beledigen is in the eye (mind) of the beholder. Een gelovige kan zich beledigd voelen, ook door goedgefundeerde kritiek, wellicht in de vorm van humor, of kan zich gekrenkt voelen door vrolijk vertier van anderen zoals de Gay Parade. Politici kunnen zich beledigd voelen door cabaret, cartoons of columnisten. Joden kunnen zich beledigd voelen door islamitische uitspraken, etc. etc. In een gesloten samenleving zoals een totalitaire staat zijn er geen cabaretiers, polemische columnisten, andersdenkenden, demonstranten of Gay Parades. Beledigen en bespotten kan pijn doen, maar, zolang er geen sprake is van geweld of dreigen met geweld valt ook dat onder de vrijheid van meningsuiting.
Dat beledigen onderdeel is van beschaving vergt een Gestallt-switch. Wanneer de overheid zich zou gaan inspannen om mensen (of groepen) die zich beledigd voelen te beschermen, door het toepassen van straffen of censuur, is dat het begin van een politiestaat en het einde van de open samenleving. Beschaving is om personen, situaties en opvattingen in woord en geschrift te mogen bekritiseren en beledigen, kunstwerken af te kraken, tegendraadse meningen te spuien over uiterlijk en gedrag, opvattingen en religie. Zonder deze vrijheid geen cabaret, geen polemieken, geen Mandarijnen op zwavelzuur, geen Gerard Reve, geen secularisering, geen liberale democratie. Schelden, beledigen, ongezouten of juist genuanceerde kritiek uiten, horen bij een open samenleving; sterker nog: ze zijn de essentie van de open samenleving. Submission, de korte film van Ayaan Hirsi Ali en Theo van Gogh, waarin kritiek op de Koran en de Islam wordt geleverd op een artistieke wijze, dient zodoende vrijelijk toegankelijk te zijn in de media. Het is juridisch en politiek irrelevant dat er mensen zijn die er aanstoot aan nemen. Religieuze regels gelden voor de mensen die vinden dat deze regels voor hen gelden, de regels en taboes hebben geen zeggingskracht buiten de eigen kring. In concreto: niemand zal moslims dwingen om in moskeën of in hun eigen huis afbeeldingen op te hangen van de profeet of zelfs maar van mensen of dieren. Maar in de publieke ruimte geldt dat taboe niet. Als mensen geconfronteerd worden met een uiting van expressie die zij beledigend vinden kunnen ze gewoon wegkijken of wegblijven. De foto’s van Soorah Herah waarop islamitische homocoïtusuelen met maskers van de profeet Mohammed te zien waren, zullen best beledigend zijn: voor dergelijke mensen zou een bezoek aan het gemeente museum geen goed idee zijn. Maar niemand verplicht hen daarheen te gaan. De beruchte en beroemde Mohammed cartoon is gemakkelijk op internet te vinden. Niemand dwingt moslims om deze cartoon in hun huis op te hangen. De verhitte en gewelddadige reacties op de her-publicatie in Deense kranten van deze cartoon – als reactie op de verijdelde moordaanslag op de cartoonist! – zijn dan ook in flagrante tegenspraak met de vrijheid van expressie en het ideaal van een open samenleving.
In een liberale rechtstaat worden de rechten van individuele burgers beschermd. De staat moet haar geweldsmonopolie kunnen garanderen en haar burgers beschermen tegen bedreigingen en aanslagen. Woorden en tekeningen kunnen niet doden, maar tekeningen en woorden kunnen wel aanzetten tot of dreigen met geweld. Dat mag pertinent niet. Vrijheid van meningsuiting levert kritiek en commentaar op. Dat kan pijnlijk zijn voor degene die het betreft, maar het komt de maatschappij ten goede. De vrijheid van het woord en een vrije en onafhankelijke pers zijn steunpilaren van waarheidsvinding en rechtvaardigheid. Het heeft geen pas om bij voorbaat onderwerpen of personen uit te sluiten van commentaar. Door het immuniseren van personen of onderwerpen kan de waarheid nooit boven tafel komen, maar dat is ook de bedoeling van immunisering. Linkse politiek correcte opiniemakers merken nog al eens op dat kritiek wel mag mits het subtiel wordt gebracht. Met andere woorden, degene die kritiek uit moet rekening houden met de mogelijke sentimenten van degene die het betreft. Wie de weg inslaat van het proberen te vermijden van gevoeligheden sluit niet alleen de deur voor kritiek, maar ook de deuren van het theater. Wie wel eens een cabaretvoorstelling bezoekt zal weten dat cabaretiers spelen met de grenzen van het betamelijke. Bespotten en beledigen is juist hun metier. Het mooie van een open samenleving is dat ook een cabaretier weer kritiek krijgt in recensies. Als niemand de cabaretier wil horen, blijven de zalen leeg.
In het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (1950) staat in Art. 10 over de vrijheid van meningsuiting:
1. Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.
[In lid 2 van hetzelfde artikel staan enkele inperkingsgronden van de vrijheid van meningsuiting als het belang van de nationale of openbare veiligheid.]
Er staan in dit Verdrag geen beperkende clausules over beledigen. De Europese Unie is, op papier althans, een open samenleving.
Bij de voorbereiding van deze column werd ik echter geattendeerd op artikel 137c uit het Nederlandse Wetboek van Strafrecht. Ik citeer het verbazingwekkende artikel en geef vervolgens commentaar:
Artikel 137c | Sr, Boek 2:
1. Hij die zich in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, opzettelijk beledigend uitlaat over een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging of hun hetero- of homocoïtusuele gerichtheid, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie opgelegd.
Gelukkig is dit artikel een dode letter. Nog wel althans. De maatschappelijke roep om een vermeend beledigen te bestraffen lijkt te kunnen worden bekrachtigd met een beroep op het wetboek van strafrecht. De vraag is natuurlijk wie bepaalt wat beledigen is? Is dat de a) beledigde partij, of b) geldt de intentie van degene wiens uiting het betreft, of c) is het de mening van de rechter? Ik zou mij als atheïst door de opmerking van premier Balkende in het programma Hour of Power wanneer hij beweert dat hij geloof noodzakelijk acht om te kunnen functioneren, beledigd kunnen voelen. Betekent dit dat onze premier dan volgens art. 137c van het wetboek van strafrecht voor een jaar achter de tralies dient te verdwijnen wegens het beledigen van mensen met een humanistische en/of atheïstische levensbeschouwing? De vraag is of lid 2 ook van toepassing is – heeft Balkenende van deze opvattingen zijn beroep gemaakt? – zo ja, dan verdwijnt hij voor twee jaar van het politieke toneel. In het hiernavolgende wetsartikel staat trouwens dat mensen die helpen ook worden bestraft. Dus ook alle CDA’ers verdienen een boete.
Het voorbeeld maakt hopelijk duidelijk dat het wetsartikel niet deugd. Balkende mag dergelijke uitspraken doen, en hoewel hij wellicht mensen heeft beledigd, dient er geen sprake te zijn van juridische straffen. Los hiervan staat de vraag of Balkenende als premier er goed aan doet dergelijke uitspraken te doen.
Het artikel is een gevaarlijk obstakel voor een open samenleving. Er zullen mensen zijn die het artikel maar wat graag zouden willen toepassen, op Wilders bijvoorbeeld - maar dat is een vorm van selectieve toepassing. Een constitutionele democratie kan de wetten, zelfs de grondwet bijstellen door piecemeal engineering. Dit artikel is een duidelijk voorbeeld van een mogelijkheid tot verbetering. Inspiratie over hoe het wel moet kan geput worden uit het Eurpees Verdrag voor de Rechten van de Mens, dat herleidt kan worden tot de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens uit 1948.
In de EVRM, in de UVRM en in de Nederlandse Grondwet staat niks over beledigen als beperkende clausule voor de vrijheid van expressie. Alles wat niet expliciet is verboden door de wet, is impliciet toegestaan. Beledigen, kwetsen en respectloos zijn zou dus moeten mogen (pace art. 137c wb Sr).
Dreigen met of toepassen van fysiek geweld zijn verboden, evenals smaad en laster (het zonder bewijs ten onrechte zwart maken van een persoon of instelling) en discriminatie, dat wil zeggen mensen op grond van hun ras ongelijk behandelen.
De mantra van de open samenleving is zodoende: beledigen mag, dreigen mag niet.
Meer nog dan de media is kunst een vrijplaats bij uitstek waar het ideaal van de vrijheid van expressie tot aan de grenzen van het wettelijk toelaatbare mag gaan, daarbij sociale conventies en taboes overtredend en stampend op tere zielen en lange tenen.
In een open samenleving als Nederland is een zeer grote mate van vrijheid van expressie. Streng gelovige gristenen zijn nog wel in de gordijnen te jagen met kritiek of parodie op het christendom, maar de verontwaardiging van christelijke zijde over de vertoning van de pornofilm Deep Throat op de televisie zet weinig zoden aan de dijk. Deep Throat is minder taboe dan Submission.
Doordat groepen moslims enorm verhit reageren op al dan niet terechte kritiek of op satire op hun geloof, en doordat die verhitte reactie gepaard gaat met dreigen met geweld, waarvan is gebleken dat dit niet altijd een loze kreet is, wordt er zelfcensuur toegepast.
In een open samenleving hoef je geen respect te hebben voor de meningen en opvattingen van anderen. Sterker nog in een open samenleving is een minimum aan regels die een maximum aan individuele vrijheid mogelijk maken. Dat leidt in de praktijk tot een grote mate van pluralisme aan opinies en levensbeschouwingen die voor elkaar onderling geen respect hoeven te hebben.
In een open samenleving loop je dus het risico dat je voor jouw beledigende, kwetsende of onfatsoenlijke, respectloze uitingen tegen komt. Wat kun je in een open samenleving doen als je je beledigd of gekwetst voelt? Laat eerst duidelijk zijn wat niet moet: Je mag niet dreigen met fysiek geweld, noch geweld toepassen noch oproepen tot fysiek geweld.
Wat te doen als je je beledigd voelt?
Zes strategieën om om te gaan met gekwetstheid:
1. In dialoog treden met degene die je beledigd heeft. Dat is wat de Meiden van Hallal in Bimbo’s en Boerkha’s doen door Hans Teeuwen te interviewen door wie ze zich beledigd voelen.
2. Weerwoord geven: erover schrijven, discussiëren, brieven schrijven et cetera. Je kunt mensen proberen te overtuigen van het tegendeel. Als iemand bijvoorbeeld beweert dat homocoïtusuelen in islamitische culturen systematisch worden onderdrukt, kun je proberen aan te tonen dat het tegengestelde het geval is en dat Teheran en Cairo een walhalla voor homocoïtusuele moslims is.
3. Aangifte doen bij justitie: Als het (vermoedelijk) gaat om aanzet tot haat, geweld of indien er sprake is van discriminatie dan kan er bij justitie aangifte worden gedaan.
4. Eelt op de ziel kweken: Dit is de strategie die Hans Teeuwen bepleit in het interview door de Meiden van Hallal. Het is van fundamenteel belang dat burgers in een open samenleving beschikken over een incasseringsvermogen en schouderophalend reageren op uitingen die voor hen beledigend zijn. Je kunt ook trachten de uitingen die voor jou beledigend zijn zoveel mogelijk te vermijden: niet naar Deep Throat kijken, niet naar het Gemeente Museum in Den Haag gaan – dat laatste kan, dankzij de zelfcensuur van de directeur, nu weer wel.
5. Satire: Proberen terug te beledigen of te kwetsen, binnen de grenzen van de wet, zoals de knuffelactie van moslims voor Wilders (zie:[Link niet meer beschikbaar]).
6. Tot slot het moeilijkste van alles: zelfreflectie en de hand in eigen boezem steken. Je kunt je de kritiek aantrekken en de argumenten serieus nemen: is het inderdaad zo? En als het zo is, moet ik dan mijn mening bijstellen?
Ik eindig instemmend met de woorden van Gerrit Komrij:
‘Er bestaat niet zoiets als een beetje vrijheid van meningsuiting.’
Floris van den Berg
is filosoof, bestuurlid van vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte (www.devrijegedachte.nl) en Executive Director van de seculier humanistische denk tank Center for Inquiry Low Countries (www.cfilowcountries.org). florisvandenberg@dds.nl.
Over respectloosheid, beledigen en kwetsen
door Floris van den Berg
29 februari 2008
Vrijheid van expressie is essentieel voor een open samenleving
Vrijheid van expressie is het fundament van de open samenleving. In een open samenleving gaat het erom dat mensen met verschillende denkbeelden en culturen vreedzaam naast elkaar leven en de opvattingen en cultuur van anderen tolereren, binnen de grenzen van de wet. Mensen hoeven geen respect te hebben voor elkaars opvattingen of cultuur. Tolerantie is genoeg. Zo hoef je ook niet alle kleding en modes mooi te vinden. Publicist Erik van Ree schrijft: ‘Tolerantie is de aanvaarding van de afwezigheid van respect.’ En, andersom: ‘Respect eisen is de essentie van intolerantie.’
Er dienen zo min mogelijk beperkende gronden te zijn voor de vrijheid van meningsuiting. Alleen als er sprake is van clear and present danger waarbij mensen lichamelijk bedreigd worden of indien er sprake is van fysiek geweld moet de overheid de vrijheid van meningsuiting inperken. Zoals bijvoorbeeld het roepen van ‘BRAND!’ in een volle schouwburg, wanneer er geen brand is.
De Islam, of wat voor levensbeschouwing dan ook, in Nederland verdient geen (extra) rechtsbescherming of respect. Een open samenleving is gebaseerd op tolerantie. Tolerantie betekent het accepteren – desnoods met gekromde tenen – van de opvattingen waarvoor je nu juist helemaal geen respect hebt.
Het klinkt paradoxaal, maar dat er in een samenleving de vrijheid om te beledigen en te bespotten is, is een teken van beschaving. Dat betekent dus dat de overheid geen rekening hoeft te houden met het beschermen van waarden en gevoeligheden van (religieuze) groeperingen. Beledigen en spot moeten mogen. Het probleem met beledigen (al dan niet als het gevolg van spot en humor) is dat het subjectief is. Beledigen is in the eye (mind) of the beholder. Een gelovige kan zich beledigd voelen, ook door goedgefundeerde kritiek, wellicht in de vorm van humor, of kan zich gekrenkt voelen door vrolijk vertier van anderen zoals de Gay Parade. Politici kunnen zich beledigd voelen door cabaret, cartoons of columnisten. Joden kunnen zich beledigd voelen door islamitische uitspraken, etc. etc. In een gesloten samenleving zoals een totalitaire staat zijn er geen cabaretiers, polemische columnisten, andersdenkenden, demonstranten of Gay Parades. Beledigen en bespotten kan pijn doen, maar, zolang er geen sprake is van geweld of dreigen met geweld valt ook dat onder de vrijheid van meningsuiting.
Dat beledigen onderdeel is van beschaving vergt een Gestallt-switch. Wanneer de overheid zich zou gaan inspannen om mensen (of groepen) die zich beledigd voelen te beschermen, door het toepassen van straffen of censuur, is dat het begin van een politiestaat en het einde van de open samenleving. Beschaving is om personen, situaties en opvattingen in woord en geschrift te mogen bekritiseren en beledigen, kunstwerken af te kraken, tegendraadse meningen te spuien over uiterlijk en gedrag, opvattingen en religie. Zonder deze vrijheid geen cabaret, geen polemieken, geen Mandarijnen op zwavelzuur, geen Gerard Reve, geen secularisering, geen liberale democratie. Schelden, beledigen, ongezouten of juist genuanceerde kritiek uiten, horen bij een open samenleving; sterker nog: ze zijn de essentie van de open samenleving. Submission, de korte film van Ayaan Hirsi Ali en Theo van Gogh, waarin kritiek op de Koran en de Islam wordt geleverd op een artistieke wijze, dient zodoende vrijelijk toegankelijk te zijn in de media. Het is juridisch en politiek irrelevant dat er mensen zijn die er aanstoot aan nemen. Religieuze regels gelden voor de mensen die vinden dat deze regels voor hen gelden, de regels en taboes hebben geen zeggingskracht buiten de eigen kring. In concreto: niemand zal moslims dwingen om in moskeën of in hun eigen huis afbeeldingen op te hangen van de profeet of zelfs maar van mensen of dieren. Maar in de publieke ruimte geldt dat taboe niet. Als mensen geconfronteerd worden met een uiting van expressie die zij beledigend vinden kunnen ze gewoon wegkijken of wegblijven. De foto’s van Soorah Herah waarop islamitische homocoïtusuelen met maskers van de profeet Mohammed te zien waren, zullen best beledigend zijn: voor dergelijke mensen zou een bezoek aan het gemeente museum geen goed idee zijn. Maar niemand verplicht hen daarheen te gaan. De beruchte en beroemde Mohammed cartoon is gemakkelijk op internet te vinden. Niemand dwingt moslims om deze cartoon in hun huis op te hangen. De verhitte en gewelddadige reacties op de her-publicatie in Deense kranten van deze cartoon – als reactie op de verijdelde moordaanslag op de cartoonist! – zijn dan ook in flagrante tegenspraak met de vrijheid van expressie en het ideaal van een open samenleving.
In een liberale rechtstaat worden de rechten van individuele burgers beschermd. De staat moet haar geweldsmonopolie kunnen garanderen en haar burgers beschermen tegen bedreigingen en aanslagen. Woorden en tekeningen kunnen niet doden, maar tekeningen en woorden kunnen wel aanzetten tot of dreigen met geweld. Dat mag pertinent niet. Vrijheid van meningsuiting levert kritiek en commentaar op. Dat kan pijnlijk zijn voor degene die het betreft, maar het komt de maatschappij ten goede. De vrijheid van het woord en een vrije en onafhankelijke pers zijn steunpilaren van waarheidsvinding en rechtvaardigheid. Het heeft geen pas om bij voorbaat onderwerpen of personen uit te sluiten van commentaar. Door het immuniseren van personen of onderwerpen kan de waarheid nooit boven tafel komen, maar dat is ook de bedoeling van immunisering. Linkse politiek correcte opiniemakers merken nog al eens op dat kritiek wel mag mits het subtiel wordt gebracht. Met andere woorden, degene die kritiek uit moet rekening houden met de mogelijke sentimenten van degene die het betreft. Wie de weg inslaat van het proberen te vermijden van gevoeligheden sluit niet alleen de deur voor kritiek, maar ook de deuren van het theater. Wie wel eens een cabaretvoorstelling bezoekt zal weten dat cabaretiers spelen met de grenzen van het betamelijke. Bespotten en beledigen is juist hun metier. Het mooie van een open samenleving is dat ook een cabaretier weer kritiek krijgt in recensies. Als niemand de cabaretier wil horen, blijven de zalen leeg.
In het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (1950) staat in Art. 10 over de vrijheid van meningsuiting:
1. Een ieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.
[In lid 2 van hetzelfde artikel staan enkele inperkingsgronden van de vrijheid van meningsuiting als het belang van de nationale of openbare veiligheid.]
Er staan in dit Verdrag geen beperkende clausules over beledigen. De Europese Unie is, op papier althans, een open samenleving.
Bij de voorbereiding van deze column werd ik echter geattendeerd op artikel 137c uit het Nederlandse Wetboek van Strafrecht. Ik citeer het verbazingwekkende artikel en geef vervolgens commentaar:
Artikel 137c | Sr, Boek 2:
1. Hij die zich in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, opzettelijk beledigend uitlaat over een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging of hun hetero- of homocoïtusuele gerichtheid, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie opgelegd.
Gelukkig is dit artikel een dode letter. Nog wel althans. De maatschappelijke roep om een vermeend beledigen te bestraffen lijkt te kunnen worden bekrachtigd met een beroep op het wetboek van strafrecht. De vraag is natuurlijk wie bepaalt wat beledigen is? Is dat de a) beledigde partij, of b) geldt de intentie van degene wiens uiting het betreft, of c) is het de mening van de rechter? Ik zou mij als atheïst door de opmerking van premier Balkende in het programma Hour of Power wanneer hij beweert dat hij geloof noodzakelijk acht om te kunnen functioneren, beledigd kunnen voelen. Betekent dit dat onze premier dan volgens art. 137c van het wetboek van strafrecht voor een jaar achter de tralies dient te verdwijnen wegens het beledigen van mensen met een humanistische en/of atheïstische levensbeschouwing? De vraag is of lid 2 ook van toepassing is – heeft Balkenende van deze opvattingen zijn beroep gemaakt? – zo ja, dan verdwijnt hij voor twee jaar van het politieke toneel. In het hiernavolgende wetsartikel staat trouwens dat mensen die helpen ook worden bestraft. Dus ook alle CDA’ers verdienen een boete.
Het voorbeeld maakt hopelijk duidelijk dat het wetsartikel niet deugd. Balkende mag dergelijke uitspraken doen, en hoewel hij wellicht mensen heeft beledigd, dient er geen sprake te zijn van juridische straffen. Los hiervan staat de vraag of Balkenende als premier er goed aan doet dergelijke uitspraken te doen.
Het artikel is een gevaarlijk obstakel voor een open samenleving. Er zullen mensen zijn die het artikel maar wat graag zouden willen toepassen, op Wilders bijvoorbeeld - maar dat is een vorm van selectieve toepassing. Een constitutionele democratie kan de wetten, zelfs de grondwet bijstellen door piecemeal engineering. Dit artikel is een duidelijk voorbeeld van een mogelijkheid tot verbetering. Inspiratie over hoe het wel moet kan geput worden uit het Eurpees Verdrag voor de Rechten van de Mens, dat herleidt kan worden tot de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens uit 1948.
In de EVRM, in de UVRM en in de Nederlandse Grondwet staat niks over beledigen als beperkende clausule voor de vrijheid van expressie. Alles wat niet expliciet is verboden door de wet, is impliciet toegestaan. Beledigen, kwetsen en respectloos zijn zou dus moeten mogen (pace art. 137c wb Sr).
Dreigen met of toepassen van fysiek geweld zijn verboden, evenals smaad en laster (het zonder bewijs ten onrechte zwart maken van een persoon of instelling) en discriminatie, dat wil zeggen mensen op grond van hun ras ongelijk behandelen.
De mantra van de open samenleving is zodoende: beledigen mag, dreigen mag niet.
Meer nog dan de media is kunst een vrijplaats bij uitstek waar het ideaal van de vrijheid van expressie tot aan de grenzen van het wettelijk toelaatbare mag gaan, daarbij sociale conventies en taboes overtredend en stampend op tere zielen en lange tenen.
In een open samenleving als Nederland is een zeer grote mate van vrijheid van expressie. Streng gelovige gristenen zijn nog wel in de gordijnen te jagen met kritiek of parodie op het christendom, maar de verontwaardiging van christelijke zijde over de vertoning van de pornofilm Deep Throat op de televisie zet weinig zoden aan de dijk. Deep Throat is minder taboe dan Submission.
Doordat groepen moslims enorm verhit reageren op al dan niet terechte kritiek of op satire op hun geloof, en doordat die verhitte reactie gepaard gaat met dreigen met geweld, waarvan is gebleken dat dit niet altijd een loze kreet is, wordt er zelfcensuur toegepast.
In een open samenleving hoef je geen respect te hebben voor de meningen en opvattingen van anderen. Sterker nog in een open samenleving is een minimum aan regels die een maximum aan individuele vrijheid mogelijk maken. Dat leidt in de praktijk tot een grote mate van pluralisme aan opinies en levensbeschouwingen die voor elkaar onderling geen respect hoeven te hebben.
In een open samenleving loop je dus het risico dat je voor jouw beledigende, kwetsende of onfatsoenlijke, respectloze uitingen tegen komt. Wat kun je in een open samenleving doen als je je beledigd of gekwetst voelt? Laat eerst duidelijk zijn wat niet moet: Je mag niet dreigen met fysiek geweld, noch geweld toepassen noch oproepen tot fysiek geweld.
Wat te doen als je je beledigd voelt?
Zes strategieën om om te gaan met gekwetstheid:
1. In dialoog treden met degene die je beledigd heeft. Dat is wat de Meiden van Hallal in Bimbo’s en Boerkha’s doen door Hans Teeuwen te interviewen door wie ze zich beledigd voelen.
2. Weerwoord geven: erover schrijven, discussiëren, brieven schrijven et cetera. Je kunt mensen proberen te overtuigen van het tegendeel. Als iemand bijvoorbeeld beweert dat homocoïtusuelen in islamitische culturen systematisch worden onderdrukt, kun je proberen aan te tonen dat het tegengestelde het geval is en dat Teheran en Cairo een walhalla voor homocoïtusuele moslims is.
3. Aangifte doen bij justitie: Als het (vermoedelijk) gaat om aanzet tot haat, geweld of indien er sprake is van discriminatie dan kan er bij justitie aangifte worden gedaan.
4. Eelt op de ziel kweken: Dit is de strategie die Hans Teeuwen bepleit in het interview door de Meiden van Hallal. Het is van fundamenteel belang dat burgers in een open samenleving beschikken over een incasseringsvermogen en schouderophalend reageren op uitingen die voor hen beledigend zijn. Je kunt ook trachten de uitingen die voor jou beledigend zijn zoveel mogelijk te vermijden: niet naar Deep Throat kijken, niet naar het Gemeente Museum in Den Haag gaan – dat laatste kan, dankzij de zelfcensuur van de directeur, nu weer wel.
5. Satire: Proberen terug te beledigen of te kwetsen, binnen de grenzen van de wet, zoals de knuffelactie van moslims voor Wilders (zie:[Link niet meer beschikbaar]).
6. Tot slot het moeilijkste van alles: zelfreflectie en de hand in eigen boezem steken. Je kunt je de kritiek aantrekken en de argumenten serieus nemen: is het inderdaad zo? En als het zo is, moet ik dan mijn mening bijstellen?
Ik eindig instemmend met de woorden van Gerrit Komrij:
‘Er bestaat niet zoiets als een beetje vrijheid van meningsuiting.’
Floris van den Berg
is filosoof, bestuurlid van vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte (www.devrijegedachte.nl) en Executive Director van de seculier humanistische denk tank Center for Inquiry Low Countries (www.cfilowcountries.org). florisvandenberg@dds.nl.
Soortgelijke topics
