Op de ic hebben covid-patiënten met obesitas evenveel kans om te overlijden als patiënten met een gezond gewicht. Wie dacht dat mensen met een gezond gewicht in de ic beter af zouden zijn heeft het mis. Dat blijkt uit nog ongepubliceerd onderzoek onder patiënten op 82 Nederlandse ic’s.
De uitkomst is van belang, schrijven ze, als er vanwege schaarste aan bedden ooit keuzes moeten worden gemaakt. BMI zou dan geen criterium moeten zijn. ‘Eenmaal op de ic zijn de kansen van alle groepen vergelijkbaar’ zegt onderzoeksleider Peter Pickkers, intensivist en hoogleraar intensive care geneeskunde in het Radboudumc.
Van alle covid-patiënten op de ic, kampt circa 80 procent met (ernstig) overgewicht, zo blijkt uit
de laatste cijfers van de stichting NICE. Waarom juist die groep zo vaak op de ic belandt, is nog onbekend. Het Nederlandse onderzoek maakt duidelijk dat de patiënten met overgewicht bij binnenkomst niet zieker zijn dan de patiënten met een gezond gewicht.
Immuunsysteem
Eerder al toonde dezelfde groep artsen aan dat covid-patiënten met overgewicht
geen verstoord immuunsysteem hebben, zoals aanvankelijk werd gesuggereerd. Ze hebben wel vaker diabetes, wat het ziekteverloop zou kunnen verergeren. Anderzijds zijn ze jonger dan de groep met een gezond gewicht, wat weer een gunstige factor is.
Na een correctie voor andere factoren, zoals leeftijd en onderliggende ziekten, is nu duidelijk dat de sterftekans bij covid-patiënten op de ic voor alle BMI-klassen vergelijkbaar is: zo rond de 25 à 30 procent. Dat is bijzonder, maar om een andere reden dan gedacht.
Want bij veel andere groepen ic-patiënten blijkt overgewicht opmerkelijk genoeg juist een beschermende rol te spelen. Dat fenomeen staat bekend als
de obesitas-paradox: ernstig zieke patiënten met obesitas hebben op de ic juist een lagere sterftekans dan patiënten met een gezond BMI. Die paradox gaat bij covid-patiënten dus niet op.
Voor hun onderzoek bestudeerden de Nederlandse artsen ook de gegevens van duizenden niet-covid patiënten op de ic en daar kwamen ze die obesitas-paradox wél tegen. Die patiënten hadden ook een longontsteking maar die was veroorzaakt door een bacterie of een ander virus dan het coronavirus. Bij hen bleek (ernstig) overgewicht inderdaad een lagere sterftekans te geven.
Obesitas-paradox
Artsen gissen al jaren naar een verklaring voor de obesitas-paradox. Patiënten met overgewicht kampen vaker met chronische ziektes, wat hun juist slechtere kansen zou moeten geven. Een van de theorieën is dat extra lichaamsvet een belangrijke reserve biedt bij een ic-opname, die toch een fysieke aanslag op het lichaam betekent. Covid is kennelijk zo’n bijzondere ziekte dat het voordeel van extra lichaamsgewicht teniet wordt gedaan.
Dat kan komen, schrijven de onderzoekers, doordat het vetweefsel bij covid, in tegenstelling tot andere infectieziekten, een ziekmakende rol speelt. Vetcellen hebben een receptor waar het coronavirus zich aan bindt. Mogelijk heeft het virus zo meer kans om schade aan te richten.
De nieuwe onderzoeksresultaten betekenen niet dat mensen met overgewicht in de pandemie dus net zo goed af zijn als mensen met een gezond gewicht, benadrukt hoogleraar Pickkers. De sterftekans op de ic mag dan vergelijkbaar zijn, omdat obesitas de kans op een ic-opname vergroot en dus verreweg de meeste covid-patiënten op de ic overgewicht hebben, is het absolute aantal sterfgevallen in die groep veel groter.
www.worldometers.info
